Γράφει ο Παναγιώτης Θ. Τουμάσης
Dedeağaç, η «πόλη του παππού»! Αυτό, στα ελληνοτουρκικά λεξικά σημαίνει η ονομασία. Ήταν μια κοσμοπολίτισσα, πάνω σε έναν μεγάλο εμπορικό κόμβο χτισμένη, με τους κατοίκους της ανάκατους κατά την τουρκοκρατία· τούρκους και ρωμιούς! Δεδέαγατς τη λέγανε, στον ζυγό των Οθωμανών· Δεδέαγατς, στη βουλγαροκρατία· Δεδέαγατς κι ως το 1920, την μαύρη εκείνη ώρα που πέθανε ο ελευθερωτής της, ο βασιλιάς Αλέξανδρος και της δώσανε τιμητικά τ’ όνομά του: Αλεξανδρούπολη!
Ο Φάρος της, ουδέποτε έπαψε να φωτίζει παρήγορα πέρα μακριά – 24 ναυτικά μίλια ίσαμε! – το δικό μας πέλαγο. Το Αιγαίο μας. Καίγοντας τότε ασετιλίνη (απ’ το 1880 ως το 1973) και σήμερα, ρεύμα
ηλεκτρικό. Μπορεί να μην έφτασε ποτέ στην αίγλη το αδερφάκι του, τον άλλο Φάρο, της Αλεξάνδρειας, μπορεί καμιά Υπατία να μην πέθανε μπροστά του, αλλά πόσες καρδιές ντόπιων και ξένων δεν αιχμαλωτίστηκαν, πόσα καράβια δεν διόρθωσαν τη ρότα τους και πόσες νέες και νέοι δεν έκλεισαν εκεί το πρώτο ραντεβού τους!
Εκεί μπορεί και συ να βρέθηκες κάποια στιγμή, Έλληνα, νεοέλληνα: τουρίστας, στρατιώτης, περαστικός!… Λίγο πιο δεξιά σου, είναι τα σύνορα. Λίγο πιο πάνω, πάλι τα σύνορα. Μα, στ’ άλλο σου χέρι και στον νοτιά, απλώνεται απλόχερα ολόκληρη η ελληνική ψυχή! Αν δεν το αισθάνθηκες – έτσι βιαστικός που θα ήσουν – ωστόσο το αισθάνονται νύχτα και μέρα οι ακρίτες κάτοικοί της… Και καμαρώνουν γι’ αυτό! Τους κάνει πολύ δυνατούς, σχεδόν υπεράνθρωπους. Αγκαλιάζουνε, βλέπεις, τη χώρα ακέρια· μέχρι την Κρήτη και την Κύπρο μας!
Φαντάζεται κανείς εύκολα πώς τα περνούν κει πάνω… Ποιοι πόθοι, ποιοι φόβοι, πόσες αγωνίες. Υπάρχει μια μυστήρια τηλεπάθεια, που μας ενώνει τον έναν με τον άλλον τους Έλληνες, σάμπως ν’ ανήκουμε στο ίδιο σώμα. Έτσι ξεπερνάμε τα δύσκολα! Έτσι τα καταφέρνουμε πάντα στο τέλος. Μπορεί ο παππούς να μην κάθεται πια κάτω απ’ το δέντρο του… Και να μη συμβουλεύει τα παιδιά του… Αλλά, ένας νοερός παππούς δεν έπαψε να καθοδηγεί τα βήματά μας! Άγιος; Ίσως… Γιατί να μην έχει κι η Ελλάδα έναν άγιο δικό της, καταδικό της;
Η Αλεξανδρούπολη, στις μέρες μας, αποτελεί ορόσημο. Ελληνικό ορόσημο και σημαδούρα. Η δύναμή μας προέρχεται από πάνω! Πάνω – λέει ο θρύλος – ζουν οι απόγονοι του Ηρακλή! Ορθώνουνε τ’ ανάστημά τους για μας, τους υπόλοιπους… Κι ο πολιούχος τους, αν ρωτάτε; Ο άγιος Νικόλαος…
Αυτά για την Αλεξανδρούπολη, μόνο…
Tags: Άγιος, ΑΙΓΑΙΟ, Αλεξανδρούπολη, Ελλάδα, Έλληνες, Κρήτη, Κύπρο
