Πρόκειται για τον Βόρειο Οδικό Άξονας Κρήτης που θα συνδέσει το νησί από την Κίσσαμο Χανίων ως τη Σητεία, δημιουργώντας ένα ενιαίο αυτοκινητόδρομο συνολικού μήκους περίπου 300 χιλιομέτρων, για τον οποίο αναμένεται να δαπανηθούν ευρωπαϊκοί και ιδιωτικοί πόροι που προβλέπεται να ξεπεράσουν τα 2,5 δισ. ευρώ.
Ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης άλλωστε είναι ένα έργο που αποτελεί προσωπικό στοίχημα του Πρωθυπουργού και μία σύμβαση για την οποία έχει επιδείξει ισχυρό ενδιαφέρον από τους πρώτους μήνες του κυβερνητικού έργου. Ο λόγος είναι ότι με την ολοκλήρωσή του, θα παραδοθεί στο νησί ένας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος που θα απαλλάξει την Κρήτη από τα δεκάδες τροχαία ατυχήματα στην άσφαλτο, με θύματα ως επί το πλείστον νέους ανθρώπους.
Το ιστορικό του έργου
Ο ΒΟΑΚ κατασκευάστηκε επί χούντας ως δημόσιο έργο. Τα επόμενα όμως χρόνια, οι σχεδιασμοί της εποχής για την ανάπτυξη του νησιού έπνιξαν τον οδικό άξονα στις τουριστικές ζώνες, με αποτέλεσμα να μη είναι δυνατή η κατασκευή αυτοκινητόδρομου για περιβαλλοντικούς λόγους κυρίως στο πεδινό κομμάτι του Ρεθύμνου (χτίστηκαν ξενοδοχεία και χαρακτήρισαν τουριστική την ζώνη του δρόμου). Αυτό δημιούργησε την ανάγκη για νοτιότερη χάραξη με σήραγγες που έχουν τεράστιο κόστος.
Συνολικά για όλο το μήκος της παραχώρησης έχουν προβλεφθεί 34 χιλιόμετρα σηράγγων όταν στο Κόρινθος –Πάτρα που θεωρείται άλλη μια «συγγενής από πλευράς αναγλύφου και δυσκολίας παραχώρηση, υπάρχουν 16 χιλιόμετρα.
Ο νέος ΒΟΑΚ, ξεκίνησε να σχεδιάζεται από την προηγούμενη κυβέρνηση ωστόσο ο κ. Μητσοτάκης σε πρόσφατες δηλώσεις του στην Κρήτη επανέλαβε ότι το 2019 «δεν υπήρχε ούτε μελετητική ωριμότητα, ούτε χρηματοδότηση, ούτε καν ενιαία χάραξη για να μπορούμε να μιλάμε για έναν ενιαίο αυτοκινητόδρομο, ο οποίος θα εκτείνεται από τη μία άκρη της Κρήτης στην άλλη».
Ο κυριότερος λόγος για τον οποίο δεν είχε προχωρήσει ο ΒΟΑΚ, ήταν ότι η έλλειψη χρηματοδότησης. Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αφού εξέτασε όλα τα εναλλακτικά σενάρια (σ.σ υπήρξε σκέψη ακόμη και για χρηματοδότηση από τα έργα της Αττικής Οδού που απορρίφθηκε από τους δανειστές), κατέληξε σε ένα συνδυαστικό χρηματοδοτικό μοντέλο, που αξιοποιεί την ευκαιρία που προσφέρει το Ταμείο Ανάκαμψης, οι πόροι του ΕΣΠΑ αλλά και τα σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία των συμβάσεων παραχώρησης.
Ο απερχόμενος υπουργός Υποδομών κ. Κώστας Καραμανλής έχει δηλώσει χαρακτηριστικά ότι η παρούσα κυβέρνηση έκανε «άλματα στη μελετητική ωριμότητά του, εξασφαλίζοντάς του τα τρία Χ: χρηματοδότηση, χάραξη, χρονοδιάγραμμα», με αποτέλεσμα σήμερα Δευτέρα 8 Μαίου, ο μαμούθ διαγωνισμός για τον κύριο οδικό άξονα από Χανιά ως Ηράκλειο μήκους 157 χιλιομέτρων που θα κατασκευαστεί με σύμβαση παραχώρησης (με χρηματοδότηση δηλαδή ευρωπαϊκών και ιδιωτικών κεφαλαίων), και με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 1,75 δις. να περνά στο επόμενο και τελευταίο στάδιο της αξιολόγησης των τεχνικών και οικονομικών προσφορών.
Τρεις προσφορές
Πρόκειται για ένα μεγάλο βήμα που απαιτεί όμως αρκετά σκαλοπάτια ακόμη για την ανάδειξη του προτιμητέου επενδυτή που με μετριοπαθείς εκτιμήσεις θα χρειαστεί περίπου ένα χρόνο αλλά και με ασφυκτικές προθεσμίες στην κατασκευή που δημόσιο και εργολήπτες, θα χρειαστεί να ξεπεράσουν τους εαυτούς τους για να μην χαθούν πόροι.
Για το έργο της παραχώρησης υποβλήθηκαν σήμερα τρεις δεσμευτικές προσφορές από την ελίτ του κατασκευαστικού κλάδου αλλά και με την συμμετοχή δύο ισχυρών γαλλικών εταιρειών. Στις τρεις προσφορές που κατατέθηκαν ήταν της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, της Άκτωρ Παραχωρήσεις σε κοινό σχήμα με την Μυτιληναίος αλλά και της ΑVAX με τον γαλλικό επενδυτικό όμιλο της Meridiam και την Egis Project.
.
Πηγή: Protothema.gr