Να αντιληφθεί τις γεωπολιτικές της ευθύνες και να αντιδράσει στις απειλές πολέμου της Τουρκίας κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ενωση ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας τονίζοντας ότι η μη επιβολή κυρώσεων αποτελεί επιβράβευση της «αλαλάζουσας Τουρκίας» ενώ η λήψη μέτρων αποτελεί «μήνυμα ενθάρρυνσης στο φιλοευρωπαϊκό, εκσυγχρονιστικό τμήμα της γείτονας».
«Αν θέλετε την άποψή μας, πιστεύουμε ότι θα έπρεπε να υπάρχει μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στη λήψη αποφάσεων για την Τουρκία» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών για να προσθέσει αιχμηρά σε άλλο σημείο για τις ευρωπαϊκές χώρες που συνάπτουν συμφωνίες εξοπλισμών με την Τουρκία «ποιου οπλικού συστήματος το εξαγωγικό αποτύπωμα υπερβαίνει το αποτύπωμα της προάσπισης του Διεθνούς Δικαίου;
Ο κ. Δένδιας μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής στο πλαίσιο της συζήτησης του κρατικού προϋπολογισμού ανέφερε πως «θα συνεχίσουμε την προσπάθεια, σταθερά με υπομονή με επιμονή. Εξηγούμε σε αυτούς που πιστεύουν ότι δεν πρέπει να χαθεί η Τουρκία, όπως λένε, ότι η μη λήψη μέτρων αποτελεί μήνυμα ενθάρρυνσης στο μη φιλοευρωπαϊκό, μη εκσυγχρονιστικό τμήμα της τουρκικής κοινωνίας. Αντίθετα η λήψη μέτρων αποτελεί μήνυμα ενθάρρυνσης στο φιλοευρωπαϊκό και στο εκσυγχρονιστικό μέρος της τουρκικής κοινωνίας. Εάν η παρούσα αλαλάζουσα τουρκική πολιτική κριθεί επιτυχής, τότε όσοι μέσα στην Τουρκία πιστεύουν στις ανθρώπινες αξίες της ειρήνης και της ασφάλειας, όσοι μέσα στην Τουρκία πιστεύουν στα ανθρώπινα δικαιώματα και στη σύγκλιση με την Ευρώπη, μένουν μετέωροι, μένουν προδομένοι από την Ευρώπη, την ιδεολογική τους πατρίδα που ο Ατατούρκ προσπάθησε να τους εντάξει».
Ο ίδιος υπογράμμισε πως πέρα από «πικρίες και απογοητεύσεις» η Ευρώπη παραμένει το «κοινό μας σπίτι» για να προσθέσει πως «η Ευρώπη αρχίζει να αντιλαμβάνεται, αλλά αργεί, διστάζει και μερικές φορές και οπισθοδρομεί. Οφείλει όμως η Ευρώπη να αντιμετωπίσει και να συνειδητοποιήσει την γεωπολιτική της ευθύνη. Οφείλει να αντιληφθεί την ευθύνη της για την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα, για την ασφάλεια όλων των πολιτών της έναντι εξωτερικών απειλών. Για την προάσπιση του κράτους Δικαίου, και του ευρωπαϊκού κεκτημένου που είναι το θεμέλιο αυτού του μοναδικού εγχειρήματος στην ιστορία της ανθρωπότητας. Και δεν σας μιλώ μόνο ως ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, σας μιλώ σαν αφοσιωμένος πολίτης της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αρχικά δημιουργήθηκε για να εξαλείψει από την Ευρώπη τον πόλεμο. Πως μπορεί να εμφανίζεται ότι ανέχεται την απειλή πολέμου κατά μελών της ευρωπαϊκής οικογένειας;
Ή αν θέλετε, ποιου οπλικού συστήματος το εξαγωγικό αποτύπωμα υπερβαίνει το αποτύπωμα της προάσπισης του Διεθνούς Δικαίου; Οφείλω να επισημάνω ότι την ώρα που η Ευρώπη καθυστερεί, οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται να αντιλαμβάνονται διαυγέστερα. Αξιοποιούν το γεωπολιτικό τους βάρος έναντι της Τουρκίας, ιδιαίτερα στον κρίσιμο τομέα των εξοπλισμών. Όπως γνωρίζετε, αυτή την εβδομάδα εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από το Κογκρέσο το νομοσχέδιο που προβλέπει επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία εντός 30 ημερών, λόγω της προμήθειας του γνωστού συστήματος των S-400».
Παράλληλα, τόνισε πως η κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές προς την Τουρκία πως επιθυμεί μια διαχρονική σχέση καλής γειτονίας «βασισμένη στον πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου. Ενδεχομένως, εάν η Τουρκία η ίδια το επιθυμεί, και με ζωντανή την ευρωπαϊκή της προοπτική. Παραμένουμε πάντα ανοιχτοί σε διάλογο, στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου. Όμως η τουρκική Κυβέρνηση οφείλει να αποδείξει εμπράκτως ότι προσυπογράφει το διάλογο στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και αυτή η επιλογή της Τουρκίας θα πρέπει να έχει διάρκεια. Να μην είναι ευκαιριακή. Να συνιστά χαρακτηριστικό επιλογής πολιτικής, όχι σημαία ευκαιρίας».
Πρόσθεσε ότι η στάση της χώρας υπαγορεύεται «από τη συνταγματική υποχρέωση υπεράσπισης της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Και εκπτώσεις δεν χωρούν ανεξαρτήτως Υπουργού, ανεξαρτήτως Κυβερνήσεως, ανεξαρτήτως στάσης άλλων χωρών, ανεξαρτήτως στάσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανεξαρτήτως στάσης οιουδήποτε».
Ωστόσο, τόνισε ότι η Τουρκία του 21ου αιώνα αλλάζει ριζικά καθώς αναβιώνει ο εθνικισμός, ο αναθεωρητισμός και η απόκλιση από τις δυτικές αξίες και από το κράτος Δικαίου.
«Η αποσταθεροποιητική παρουσία της Τουρκίας στη Συρία, στη Λιβύη, στο Ιράκ, στον Καύκασο είτε δια εισβολών, είτε σαν γραφείο ταξιδίων τζιχαντιστών απειλεί συνολικά την Ευρώπη και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή» επισήμανε ενώ έκανε λόγο για απόπειρα «δημιουργίας μιας νέας τουρκικής «Γιάλτας»».
«Ενώπιον του τουρκικού αναθεωρητισμού η Ευρωπαϊκή Ένωση έλαβε στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάποιες αποφάσεις για την Τουρκία. Απέρριψε τους τακτικισμούς της Τουρκίας με την προσχηματική απόσυρση του Ορούτς Ρέις. Κάνει πλέον λόγο για ανάγκη διαρκούς αποκλιμάκωσης. Αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε κυρώσεις σε συγκεκριμένους τομείς, όπως το εμπόριο και η οικονομία. Αναφέρθηκε στην προοπτική επέκτασης του εύρους του υφιστάμενου καθεστώτος κυρώσεων. Γεωγραφική επέκταση αλλά και θεματική επέκταση. Κάλεσε τέλος για την επιβολή κυρώσεων σε επιπρόσθετα φυσικά και νομικά πρόσωπα που εμπλέκονται σε παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο» και σημείωσε «ουδέποτε ισχυρίστηκε η Κυβέρνηση ότι τα ανωτέρω αρκούν. Ουδέποτε ισχυρίστηκε η Κυβέρνηση Μητσοτάκη ότι υπαγορεύουμε στα υπόλοιπα 26 κράτη – μέλη και εκείνα υπακούουν. Γίνεται διαπραγμάτευση, σκληρή διαπραγμάτευση, από τις ομάδες εργασίας, τα Υπουργικά Συμβούλια, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».
Πολιτική