Ειρήνη Παπά: «Η εικόνα της Ελλάδας όλων των εποχών»

Στις μέρες μας υπάρχει μία τεράστια συζήτηση γύρω από το κατά πόσο η εικόνα μας μπορεί στην πραγματικότητα να καθορίσει το ποιοι είμαστε. Αν το διαφορετικό μπορεί να γίνει τελικά αποδεκτό, αν το στυλ και ο τρόπος που ντυνόμαστε παρουσιάζει κάτι από εμάς. Καθώς ασχολούμαι με τη μόδα, οι σκέψεις και όλη αυτή η περίπλοκη πληροφορία που φθάνει στα χέρια μας, ίσως μας κάνει να χάνουμε το νόημα μέσα στην ίδια τη νεωτερικότητα μας, γιατί απομακρυνόμαστε από τη βάση.

Σήμερα μάθαμε για το θάνατο της Ειρήνης Παπά, η οποία σε ηλικία 93 ετών έφυγε από τη ζωή, αφήνοντας πίσω της μία λαμπρή πορεία στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Η ίδια, αν και εκπροσωπούσε πάντα την Ελλάδα, όπως έλεγε, αναγνωρίστηκε πολύ περισσότερο για το έργο της στο εξωτερικό, περνώντας μάλιστα το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της εκεί. Βλέποντας, λοιπόν, την εικόνα της και έχοντας πάντα στα αυτιά μου την περίφημη φράση που είπε για εκείνη ο Σακελλάριος, χαρακτηρίζοντας τη ως «ζωντανή Καρυάτιδα», αναρωτιέμαι πώς να έμοιζε άραγε εκείνη τη μέρα που την είδε. «Η εμφάνιση, η ένδυση και το περπάτημα της θύμιζε άγαλμα», και όχι κάποιο τυχαίο άγαλμα, αλλά εκείνο ακριβώς το έργο τέχνης που περικλείει όλη τη σοφία του αρχαίου, ελληνικού προτύπου του κάλλους.

Ωραία ως Ελληνίδα.

Ψηλή, σε βαθμό ενοχλητικό για τους συμπρωταγωνιστές της, μελαχρινή, με μεγάλα, εκφραστικά μάτια και τοξωτά φρύδια, ήταν αδιαμφισβήτητα μία πανέμορφη γυναίκα, που η μορφή της σου έμενε αξέχαστη. Εκτός, όμως, από τη μαγνητιστική αρμονία του προσώπου της, ήταν στην πραγματικότητα η ίδια η φυσική της κομψότητα, το στυλ και το παράστημα που την έκαναν αξεπέραστη. Ζώντας μέσα στους κόλπους του ευρωπαϊκού κινηματογράφου αλλά και του Hollywood τις δεκαετίες του 60΄και 70′, διατήρησε πάντα σταθερό το minimal στυλ, που την εξέφραζε, με το καθαρό της πρόσωπο να είναι πάντα σε πρώτο πλάνο.

Η ίδια ήταν ίσως η πρώτη Ελληνίδα ηθοποιός, που έγινε η εκπρόσωπος του Grecian chic style, πριν ακόμη επινοηθεί ο όρος από τη σύγχρονη μόδα. Αυτό που γίνεται εδώ και αρκετά χρόνια, από κορυφαίους Έλληνες σχεδιαστές και brands, όπως οι Zeus & Dione, Orsalia Parthenis, Ancient Greek Sandals και πολλούς άλλους, η εξαγωγή δηλαδή του αυθεντικού ελληνικού στυλ μέσα από αντιπροσωπευτικά, luxurious προϊόντα, ήταν αυτό το οποίο υποστήριζε η Ειρήνη Παπά στις εμφανίσεις της περίπου μισό αιώνα πριν. Με minimal looks σε χρώματα, όπως το λευκό και το μαύρο, αλλά και το σκούρο μπλε, λιτές, γεωμετρικές γραμμές, πτυχώσεις και μεγάλα, χειροποίητα κοσμήματα, που φαίνεται πως ήταν η αδυναμία της, δημιούργησε το δικό της signature style, που εξέφραζε πάνω από όλα την ταυτότητα της.

Δεν πρόκειται για συντηρητισμό ή κάποιου είδους ελιτίστικης αδιαφορίας για τη μόδα και τη διαδικασία του styling, αφού εγώ είμαι σίγουρα η τελευταία που θα υποστήριζε κάτι τέτοιο, γνωρίζοντας την αυθεντική καλλιτεχνική διαδικασία πίσω από τη δημιουργία ενός ρούχου, αλλά για την πιο απλή και γνήσια έκφραση του «ξέρω ποια είμαι, μου αρέσει το ότι επιλέγω να φοράω». Νομίζω πως αυτή είναι και η ουσία όλων των σύγχρονων συζητήσεων γύρω από τη συμπερίληψη και τη διαφορετικότητα στη μόδα. Η Ειρήνη Παπά δεν υπήρξε ποτέ style icon με την αναμενόμενη έννοια του όρου, αλλά αντιλήφθηκε την ουσία της αυθεντικής ελληνικής της εικόνας, πολύ πριν αυτό γίνει τάση, βοηθώντας μας σήμερα να καταλάβουμε την αξία του.

01

06