Ευλογιά των πιθήκων: Τα κλινικά χαρακτηριστικά και την αντιμετώπιση των ασθενών αναλύουν γιατροί του ΕΚΠΑ

Τα κλινικά χαρακτηριστικά της ευλογιάς των πιθήκων και την αντιμετώπιση ασθενών αναλύουν γιατροί του ΕΚΠΑ,  εξηγώντας αναδρομική μελέτη παρατήρησης από το Ηνωμένο Βασίλειο που δημοσιεύτηκε στο Lancet.

Σύμφωνα με τους γιατρούς, τα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων εμφανίζονταν μέχρι πρότινος μόνο στην Αφρική. Πρόσφατα, ωστόσο, αυξάνεται η αναφορά κρουσμάτων ευλογιάς των πιθήκων τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη. Υπάρχουν πολύ λίγα δεδομένα που να αφορούν την κινητική του ιού ή τη διάρκεια της διασποράς του, καθώς και καμία εγκεκριμένη θεραπεία. Δύο από του στόματος αντιικά φάρμακα, η βρινσιδοφοβίρη και η τεκοβιριμάτη, έχοντας λάβει έγκριση για την ανεμοβλογιά, έχουν δείξει αποτελεσματικότητα στα ζώα που νοσούσαν από την ευλογιά των πιθήκων.

Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Ελένη Ροδάνθη Συρίγου συνοψίζουν τα δεδομένα της πρόσφατης δημοσίευσης του Hugh Adler και συνεργατών στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση Lancet infectious diseases 2022; S1473-3099 (22) με θέμα τα κλινικά χαρακτηριστικά και τη διαχείριση της ευλογιάς των πιθήκων. Πρόκειται για αναδρομική μελέτη παρατήρησης, όπου αναφέρονται τα κλινικά χαρακτηριστικά, τα ιολογικά δεδομένα, και η θεραπευτική ανταπόκριση 7 ασθενών που διαγνώστηκαν με ευλογιά των πιθήκων στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2018 έως το 2021 και έλαβαν τα αντιικά ως θεραπεία εκτός ένδειξης.

Από τους 7 ασθενείς, οι 4 ήταν άνδρες και οι 3 γυναίκες με μέση ηλικία τα 40 έτη, ενώ συμπεριλήφθηκε και 1 παιδί κάτω των 2 ετών. Ένας από τους ασθενείς ήταν υγειονομικό προσωπικό και είχε νοσήσει στον χώρο εργασίας του και ένας ακόμα είχε νοσήσει σε ταξίδι στο εξωτερικό και είχε μεταδώσει την ασθένεια στο ενδοοικογενειακό του περιβάλλον. Μερικά από τα αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά της ασθένειας που παρατηρήθηκαν ήταν η παρατεταμένη ιαιμία, καθώς η ανεύρεση του DNA του ιού ήταν δυνατή από 22 έως 39 ημέρες στα επιχρίσματα της ανωτέρου αναπνευστικής οδού (θετικό μοριακό τεστ), ενώ ένας από τους ασθενείς παρουσίασε απόστημα με PCR-θετική στον ιό της ευλογιάς των πιθήκων.

Τι έδειξαν τα αποτελέσματα της θεραπείας στους ασθενείς

Πέντε ασθενείς παρέμειναν για περισσότερο από 3 εβδομάδες σε καραντίνα λόγω παρατεταμένης ιαιμίας. Από τους ασθενείς αυτούς, οι 3 έλαβαν αγωγή με βρινσιδοφοβίρη (200mg, από του στόματος, 1 φορά την εβδομάδα) και παρουσίασαν αυξημένα ηπατικά ένζυμα με αποτέλεσμα την πρώιμη διακοπή της θεραπείας τους. Ο ένας ασθενής που έλαβε από του στόματος αγωγή με τεκοβιριμάτη (600mg δύο φορές ημερησίως για 2 εβδομάδες) δεν παρουσίασε ανεπιθύμητες ενέργειες και είχε μικρότερη διάρκεια ενδονοσοκομειακής νοσηλείας (10 ημέρες) καθώς και μειωμένη μεταδοτικότητα τόσο σε ημέρες όσο και σε ιϊκό φορτίο σε σχέση με τους υπόλοιπους 6 ασθενείς. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας ασθενής παρουσίασε υποτροπή της νόσου στις 6 εβδομάδες μετά την έξοδό του από το νοσοκομείο.

Συμπερασματικά, καταλήγει η ομάδα του ΕΚΠΑ, η ευλογιά των πιθήκων στους ανθρώπους, παρουσιάζει μοναδικές προκλήσεις στο σύστημα υγείας. Η παρατεταμένη λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού και η ανεύρεση θετικού DNA στα επιχρίσματα ακόμα και μετά την επούλωση των δερματικών αλλοιώσεων δημιουργεί ερωτήματα τόσο για την πρόληψη όσο και την καθοδήγηση του πληθυσμού. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να πραγματοποιηθούν περαιτέρω μελέτες και να καθοριστεί η βέλτιστη θεραπευτική προσέγγιση των ασθενών αυτών.