Φον ντερ Λάιεν – Σχοινάς: «Η Ευρώπη ενωμένη απέναντι στον ιό»

Πέρυσι τον Μάρτιο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε παγκόσμια πανδημία την εξάπλωση του κορωνοϊού. Σήμερα, λιγότερο από έναν χρόνο μετά, τρία εμβόλια κατά του ιού έχουν εγκριθεί στην ΕΕ και ακολουθούν περισσότερα.

Συνήθως, η ανάπτυξη ενός εμβολίου παίρνει περίπου δέκα χρόνια. Αυτή τη φορά, όμως, χρειάστηκαν μόλις δέκα μήνες. Το πρώτο εμβόλιο κατά της νόσου COVID 19 ανακαλύφθηκε στην Ευρώπη και πλέον παράγεται μαζικά εντός της ΕΕ. Μέσω συμφωνιών προαγοράς, προπληρώσαμε χρήματα στους φορείς ανάπτυξης εμβολίων, όχι μόνο για να αναπτύξουν τις ικανότητες μαζικής παραγωγής, αλλά και για να παράγουν άμεσα τα εμβόλια για όλους τους Ευρωπαίους. Στόχος ήταν να μπορέσουν να προβούν σε άμεσες παραδόσεις μόλις θα εγκρινόταν το εμβόλιο. Επενδύσαμε προκαταβολικά 2,9 δισ. ευρώ, πέραν των πολλών δισεκατομμυρίων που επενδύει κάθε χρόνο η Ευρώπη σε ένα ευρύτερο ερευνητικό οικοσύστημα που καθιστά δυνατές αυτές τις επιτυχίες. Αναμένουμε όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες να αποκομίσουν χωρίς διακρίσεις τα μεγάλα οφέλη αυτής της ευρωπαϊκής επένδυσης.

Συνολικά, η ΕΕ έχει εξασφαλίσει 2,3 δισ. δόσεις αυτών των εμβολίων για τους πολίτες της και τις γειτονικές της χώρες. Αυτή ήταν η σωστή προσέγγιση: να μείνουμε ενωμένοι στον αγώνα μας κατά του ιού και να εργαστούμε όλοι μαζί, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για την αντιμετώπιση ενός ιού που δεν γνωρίζει σύνορα. Από την αρχή, θέλαμε όλα τα κράτη μέλη, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, να έχουν ισότιμη πρόσβαση στα εμβόλια. Φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν μόνο κάποια κράτη μέλη είχαν πρόσβαση στα εμβόλια, το οποίο ενδεχομένως να συνέβαινε αν δεν υπήρχε η πολλαπλασιαστική συλλογική διαπραγματευτική μας ισχύς. Τι θα σήμαινε αυτό για την ενιαία αγορά και για την ενότητα της Ευρώπης;

Αποτρέψαμε αυτόν τον κίνδυνο συνεργαζόμενοι στενά και με τις 27 εθνικές κυβερνήσεις. Από τον Ιούνιο συγκροτήσαμε ένα διοικητικό συμβούλιο με τα κράτη μέλη, το οποίο συνεδριάζει έως και επτά φορές το μήνα. Υπάρχει συνεχής ροή πληροφοριών και όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται από κοινού σε ευρωπαϊκή βάση. Αφού ελέγξαμε πάνω από 100 εταιρείες, οι οποίες την εποχή εκείνη διεξήγαν έρευνες για εμβόλια, δημιουργήσαμε σε σύντομο χρονικό διάστημα ένα χαρτοφυλάκιο με τις έξι πιο ελπιδοφόρες από αυτές. Πέρυσι το καλοκαίρι, κανείς δεν γνώριζε ποια απ’αυτές τελικά θα είχε το προβάδισμα. Σήμερα γνωρίζουμε ότι η ευρωπαϊκή προσέγγιση ενός ευρύτατου χαρτοφυλακίου εμβολίων ήταν ορθή. Διαθέτουμε πλέον τρία εγκεκριμένα εμβόλια, και οι τρεις εταιρείες BioNTech/Pfizer, Moderna και Astra Zeneca έχουν αρχίσει να τα παραδίδουν. Και έπονται σύντομα κι άλλες.

Κάποιοι από όσους επικρίνουν την ευρωπαϊκή μας προσέγγιση μάς καταλογίζουν καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων. Θα μπορούσαμε όμως να είχαμε δράσει ταχύτερα; Ή μήπως άραγε θα μπορούσε κάποιο κράτος μέλος να είχε δράσει ταχύτερα από μόνο του; Η ταχύτερη σύναψη σύμβασης θα αποτελούσε εγγύηση ταχύτερης παράδοσης μεγάλων ποσοτήτων; Ειλικρινά, δεν πιστεύουμε ότι κάτι τέτοιο θα συνέβαινε. Η παραγωγή ενός νέου εμβολίου αποτελεί ένα εξαιρετικά πολύπλοκο και ευαίσθητο έργο. Οι τρεις παρασκευαστές εμβολίων, που έχουν αναπτύξει μέχρι στιγμής επιτυχημένα εμβόλια, χρειάστηκε να μειώσουν σημαντικά κάποιες από τις παραδόσεις τους κατά το πρώτο στάδιο της παραγωγής, λόγω προβλημάτων στη διαδικασία παραγωγής ή έλλειψης σημαντικών συστατικών.

Σε τελική ανάλυση, εμβολιασμός σημαίνει έγχυση βιολογικών δραστικών ουσιών σε υγιείς οργανισμούς. Συνεπώς, η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα. Αυτός είναι ο λόγος που στην Ευρώπη δεν κάναμε καμία έκπτωση στη διαδικασία αδειοδότησης από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Η διαδικασία αυτή, η οποία διαρκεί τρεις έως τέσσερις εβδομάδες, είναι απαραίτητη γιατί γεννάει ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Έτσι εξηγείται, για παράδειγμα, το γιατί ξεκινήσαμε λίγο αργότερα από το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και η τρέχουσα διαφορά στον αριθμό των εμβολιασμών. Ωστόσο, η διάθεση των εμβολίων μας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και οι πολίτες μπορούν να είναι βέβαιοι ότι δεν έχουμε κάνει καμία έκπτωση όσον αφορά την ασφάλεια.