Η εμπειρία των περισσότερων θεραπευτών που δουλεύουν με ενήλικες, συμπεριλαμβάνει σίγουρα κάποιες γυναίκες με την παρακάτω περιγραφή: Έξυπνες, ανεξάρτητες, επιτυχημένες, πειθαρχημένες, ελκυστικές, γοητευτικές, λογικές, υποστηρικτικές και αυθεντικές.
Όπως ίσως μαντέψατε, αυτός ο «τύπος» γυναίκας κάνει θεραπεία επειδή φαινομενικά είναι ανίκανη να βρει τον σωστό άνδρα για να ολοκληρώσει τη ζωή της με αγάπη, συντροφικότητα και παιδιά. Ο θεραπευτής της – όπως, ίσως και οι άλλοι άνθρωποι στη ζωή της- δεν μπορεί να καταλάβει – τουλάχιστον στην αρχή- γιατί αυτή η ελκυστική γυναίκα δεν μπορεί να βρει την αγάπη.
Όμως, αν ο θεραπευτής και ο θεραπευόμενος μπορούν να μείνουν στην άγνοια και να περιμένουν, σύντομα θα αναδυθεί ένα απίστευτα κατανοητό και επαναλαμβανόμενο μοτίβο. Αυτή η γυναίκα δεν έχει συνήθως πρόβλημα να βγει ραντεβού με άνδρες. Και αξίζει να σημειώσουμε ότι οι κατάλληλοι υποψήφιοι είναι πολλοί, αλλά αυτή ποτέ δεν πετυχαίνει.
Ο συμπαθητικός και ευαίσθητος άνδρας
Αρχικά, η γυναίκα έρχεται σε επαφή με ένα συμπαθητικό, συναισθηματικά ευαίσθητο και ανοιχτό άνδρα. Όμως, σύντομα ανακαλύπτει ή φαντάζεται, (ακόμα και ο θεραπευτής δεν μπορεί να πει τι από τα δύο συμβαίνει), ότι ο άνδρας αυτός είναι πολύ αδύναμος, γεμάτος ανάγκες ή βαρετός.
Εκείνη πιστεύει ότι είναι πολύ καλός, αλλά του λείπει η ζωτικότητα. Ή δεν είναι αρκετά επιτυχημένος. Μετά εκείνη διαλύει τη σχέση και προσπαθεί να γνωρίσει έναν πιο διεκδικητικό, ανεξάρτητο ή φιλόδοξο άνδρα. Όμως και εδώ ανακαλύπτει –ή φαντάζεται- ότι αυτός ο άνδρας δεν της φέρεται καλά.
Ο εγωιστής και επικριτικός άνδρας
Βλέπει ότι είναι οικονομικά σταθερός και υπεύθυνος αλλά είναι και αναίσθητος, εγωιστής και επικριτικός. Έτσι χωρίζει και με αυτόν. Εκτός αν έχει μαζοχιστικές τάσεις. Οπότε και μένει μαζί του ώσπου αυτός να δώσει ένα τέλος στη σχέση. Μερικές φορές αυτό το μοτίβο κρύβεται πίσω από διαφοροποιήσεις του ίδιου όμως θέματος.
Η σειρά των ανδρών που θα κάνει σχέση ίσως αλλάξει, ή θα βγει με μερικούς του ίδιου τύπου και μετά με άλλους του άλλου τύπου. Όμως, βασικά, σύμφωνα με την οπτική αυτής της αρχετυπικής γυναίκας, οι άνδρες φαίνονται να διαχωρίζονται σε αυτούς που φοβούνται και στους… τσαμπουκάδες.
Τι συμβαίνει, λοιπόν, εδώ;
Είναι αλήθεια ότι οι άνδρες χωρίζονται σε αυτές τις δύο κατηγορίες ή αυτή η έξυπνη και ευαίσθητη γυναίκα το έχει βγάλει αυτό με το μυαλό της; Όπως όλες οι ερωτήσεις που περιέχουν το διαζευτικό «ή» (όπου και οι απαντήσεις τους είναι δύσκολες), η απάντηση σε αυτήν εδώ, βρίσκεται στην ίδια την ερώτηση. Γιατί συμβαίνουν και τα δύο.
Υπάρχουν πραγματικά άνδρες που είναι λιγότερο ή περισσότερο επιθετικοί και υπάρχει αλήθεια στο ρητό που λέει ότι «οι καλοί φτάνουν τελευταίοι». Όμως υπάρχει και η χρυσή… τομή και υπάρχουν πολλοί επιτυχημένοι και ευαίσθητοι άνδρες. Αλλά αυτή η γυναίκα δεν τη διακρίνει, διότι ούτε η ίδια δεν την έχει βρει.
«Δεν θα μοιάσω στη μητέρα μου»
Όταν εξετάσεις την προσωπική ιστορία αυτής της γυναίκας, αυτό που παρατηρείς είναι, ότι για κάποιους λόγους, δεν κατάφερε να ταυτιστεί με τη μητέρα της – να τη θαυμάσει, να τη σεβαστεί, να την κοιτάξει με δέος. Η μητέρα ίσως να ήταν (ή η κόρη της να την έβλεπε έτσι), τρελή ή ανίκανη ή παχύσαρκη ή απλά «αδύναμος χαρακτήρας».
Και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό ώστε η κόρη της ορκίστηκε να μην γίνει σαν την μητέρα της. Κατέληξε λοιπόν, να έχει ένα χαρακτήρα που άρχισε να οργανώνεται από την αρχή προς την κατεύθυνση «δεν θα μοιάσω στη μητέρα μου».
Οι γυναίκες αυτές έχουν ταυτιστεί με τον πατέρα τους
Επιφανειακά αυτή η γυναίκα έχει ταυτιστεί περισσότερο με τον πατέρα της, ο οποίος ήταν πιο άξιος για ταύτιση σε σύγκριση με τη μητέρα. Δεν είναι όμως, τόσο εύκολο να αποβάλλει κανείς την μητέρα του. Έτσι, στην πράξη, παρά τη γενναία της προσπάθεια να σβήσει την επιρροή της μητέρας της, αυτό που βιώνει κάτω από την επιφάνεια είναι η μητέρα που έχει ενσωματωθεί μέσα της.
Και ο φόβος της να μην γίνει σαν τη μητέρα της μαρτυρά αυτή τη βαθιά και ασυνείδητη ταύτιση. Εν ολίγοις, ένα μεγάλο μέρος της ψυχολογίας αυτής της γυναίκας βασίζεται στην επιθυμία της ν’αποβάλλει και να απορρίψει τη μητέρα της, χωρίς όμως να αρνηθεί και να διώξει την ενσωματωμένη μητέρα μέσα της.
Γιατί μας ενοχλούν οι πολύ ευγενικοί και ευαίσθητοι άνδρες;
Αυτή είναι η δυναμική που ελέγχει τις σχέσεις της με τους άνδρες. Όσο και να θέλει να της φέρονται καλά, ο ευγενικός και ευαίσθητος άνδρας γρήγορα γίνεται μια απειλή για το σκληρό και αρσενικό της περίβλημα. Αν το αφήσει να εισχωρήσει, θα γίνει και αυτή γλυκανάλατη όπως κι αυτός, θα γίνει δηλαδή σαν τη μητέρα της.
Έτσι, η εμπειρία που παίρνει από τη σχέση απλά ενισχύει το αμυντικό στοιχείο της ταύτισης που έχει κάνει. Ο άνδρας που σχετίζεται μπορεί να μην είναι αρκετά επιθετικός (ίσως να έχει υπερταυτιστεί με τη μητέρα του). Είναι όμως πραγματικά παθητικός και άχρηστος, όπως τον βλέπει εκείνη; Ίσως να είναι.
Το πιο πιθανό όμως είναι να προβάλλει πάνω σε αυτόν τη μητέρα που έχει ενσωματωθεί μέσα της, και από την οποία πρέπει να δραπετεύσει γιατί δεν την αντέχει. Με άλλα λόγια, με το που βρήκε, ή επαναδημιούργησε τη μητέρα της μέσα σε αυτόν τον άνδρα, εγκλωβίστηκκε και νιώθει πάλι ότι πρέπει να ξεφύγει.
*Άποψη που εκθέτει ο Alon Gratch, κλινικός ψυχολόγος, Καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και αρθρογράφος στους New York Times σε κείμενό του
Σχέση και συγκατοίκηση: Μένουμε μαζί αλλά δεν κάνουμε σeξ…
Μήπως η σχέση σου βασίζεται στην ανασφάλεια; Πώς θα το χειριστείς;
Μπλεγμένοι στο… παιχνίδι του έρωτα: Υπάρχουν κανόνες;
Στο σeξ με πρώην λέμε «ναι» ή «όχι»; Τι θέλει και γιατί επιστρέφει;
Πώς μια υπερπροστατευτική μαμά επηρεάζει τη σχέση με το αγόρι σου;
sxeseis-teen