Πως το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης κατασκευάστηκε έπειτα από παραγγελία του Μεγάλου Αλέξανδρου στον Δεινοκράτη, γνωστό αρχιτέκτονα της εποχής, για να τιμήσει τον φίλο του Ηφαιστίωνα, υποστήριξε την Τετάρτη κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των νέων ανασκαφικών εργασιών στο λόφο Καστά, η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη.
Με αυτόν τον τρόπο, κατάφερε – προσωρινά τουλάχιστον – να συνδέσει έστω και μέσω του Ηφαιστίωνα, το όνομα του Μεγάλου Αλεξάνδρου με την Αμφίπολη. Το γεγονός ότι το ταφικό μνημείο στο λόφο Καστά διαθέτει σπουδαία ιστορική σημασία και αποτελεί σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα δεν το αμφισβητεί κανείς. Το ότι όμως η Αμφίπολη κατέστη ένα αρχαιολογικό reality με πρώτο και κύριο «χαμένο» την επιστημονική εγκυρότητα είναι πραγματικότητα.
Όπως ανακοίνωσαν από κοινού με τον συνεργάτη της και αρχιτέκτων της ανασκαφής, Μιχάλη Λεφαντζή, ο Δεινοκράτης ανέλαβε κατ’ εντολή Μεγάλου Αλεξάνδρου να κατασκευάσει το ταφικό Ηρώον προς τιμήν του Ηφαιστίωνα.
Σύμφωνα με τα όσα είπε ο κ Λεφαντζής δεν τίθεται πλέον κανένα περιθώριο αμφισβήτησης πως το μνημείο είναι της ελληνιστικής εποχής, του 4ου αιώνα π.Χ. Η σύνδεση του ονόματος του Ηφαιστίωνα, ο οποίος «έπαιξε» ακόμη και ως ο «ένοικος» του τάφου, έγινε με την ανακάλυψη μιας επιγραφής, «Παρέλαβον» – κάτι σαν οικοδομικό συμβόλαιο της εποχής -, κοντά στο Λέοντα της Αμφίπολης . Μάλιστα, για ακόμη μια φορά υποστηρίχθηκε ότι ο Λέοντας είχε εγκατασταθεί στην κορυφή του τύμβου.
Όπως υποστήριξε η κα Περιστέρη, κατά τις νέες ανασκαφικές έρευνες εντοπίστηκε το μονόγραμμα του Ηφαιστίωνα στην επιγραφή κάτι που σημαίνει πως το έργο έγινε «με εντολή Μεγάλου Αλεξάνδρου» στον Δεινοκράτη. Από τις τρεις επιγραφές που βρέθηκαν παρουσιάστηκε μια. «Υπάρχουν τρεις επιγραφές που αποτελούν συμβόλαια έργου του ταφικού μνημείου. Οι επιγραφές γράφουν: «Παρέλαβον» και έχουν το μονόγραμμα του Ηφαιστίωνα» είπε η Κατερίνα Περιστέρη. «Αυτό δηλώνει ότι πρόκειται για συμβόλαιο κατασκευής έργου και πλούσια εργολαβία», πρόσθεσε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ηφαιστίωνας, πέθανε στα Εκβάτανα το 325 π.Χ και αφού μεταφέρθηκε στη Βαβυλώνα, αποτεφρώθηκε, παρουσία του συνόλου του στρατού των Μακεδόνων.
Τη θεωρία της κας Περιστέρη και της ομάδας της αντικρούει ο καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας, Παναγιώτης Φάκλαρης. Μιλώντας στον Real FM, τόνισε ότι «Πρόκειται για ένα ταφικό μνημείο με ταφές μέσα, ενώ ο Ηφαιστίωνας δεν είχε ταφεί στη Μακεδονία»
«Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο ότι ο Μέγας Αλέξανδρος έδωσε εντολή να χτιστεί αυτό το μνημείο», πρόσθεσε ο κ. Φάκλαρης.
Ακόμη και εάν δεχτούμε τη θεωρία ότι ο περίβολος είναι έργου του Δεινοκράτη, η κατασκευή στο σύνολό της χρειάστηκε δεκαετίες καθώς πρόκειται για ένα τεράστιο έργο. Ο τάφος, εκ των πραγμάτων είναι κατασκευή μεταγενέστερη (έγινε αφού τελείωσε ο περίβολος).
Ήταν το Λιοντάρι της Αμφίπολης στην κορυφή του λόφου;
Η θεωρία της ομάδας της κας Περιστέρη θέλει τον Λέοντα της Αμφίπολης να ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του λόφου Καστά. Αυτό το στηρίζουν στα ευρήματα μιας πέτρινης βάσης που είχε ανακαλύψει πρώτος ο Δημήτρης Λαζαρίδης.
Στο τεύχος 77 του HOT DOC, το οποίο ήταν αφιερωμένο στην Αμφίπολη και για το πώς έδρασε ως πολιτική σκοπιμότητα εναντίον του πολιτισμού και της ιστορικής αλήθειας, μέλος της ανασκαφικής ομάδας και προϊστάμενος του τμήματος Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας της Νότιας Ελλάδας, ο Ευάγγελος Καμπούργολου, είπε: «Κατ’ αρχάς ο Λέοντας είναι 5 χιλιόμετρα μακριά από το σημείο που αποκαλούν βάση. Γιατί ένα μνημείο τόσο τόνων μεταφέρθηκε; Είναι η ύπαρξη κομματιών μαρμάρου απόδειξη; Προφανώς και όχι. Τέτοια κομμάτια μαρμάρου υπάρχουν σε όλο το λόγο και είναι φυσικό, αφού ο περίβολος είναι μαρμάρινος και οι μαρμάρινοι όγκοι λαξεύτηκαν επί τόπου».
Την ίδια άποψη έχει και ο κ. Φάκλαρης. «Το λιοντάρι της Αμφίπολης πρέπει να αποσυσχετιστεί από τον τύμβο Καστά, γιατί βρέθηκε σε απόσταση 2χλμ. Δεν έχει καμία σχέση με τον τύμβο και το ταφικό μνημείο», δήλωσε.
Ανασκαφή σε… ζωντανή μετάδοση
Όπως επισημαίνεται σε ρεπορτάζ του Κώστα Βαβεξάνη στο HOT DOC, η ανασκαφική διαδικασία στην Αμφίπολη δημιούργησε μεγάλες προσδοκίες, χωρίς όμως καμία πραγματική ιστορική βάση. Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση Σαμαρά περνούσε αιματηρά οικονομικά μέτρα εις βάρος των πολιτών, η προσοχή των ΜΜΕ στράφηκε κατ’ εξακολούθηση στην Αμφίπολη και έφτιαξε έναν μύθο γύρω από την ανακάλυψη του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Η κα Περιστέρη όπως και κ. Λεφαντζής στη κοινή τους συνέντευξη Τύπου στο ΑΠΘ, δεν αναφέρθηκαν καθόλου στους σκελετούς που βρέθηκαν εντός του τάφου, καθώς ακόμα αυτοί εξετάζονται.
Κάτι τέτοιο σαφώς και ισχύει αφού απαιτείται σημαντικός χρόνος μελέτης. Αυτό όμως δεν έβαλε ποτέ «φρένο» στο να ανακοινωθεί στις 12 Ιανουαρίου του 2015 πως στον τρίτο θάλαμο του μνημείου βρέθηκε κιβωτιόσχημος τάφος.
Η εν λόγω ανακοίνωση (σε προεκλογική περίοδο), σαφώς και άφηνε να εννοηθεί πως μέσα στον τάφο βρέθηκε σώμα άντρα. Τα σενάρια περί Μεγάλου Αλέξανδρου, Ρωξάνης, Ολυμπιάδας ακόμα και Ηφαιστίωνα άρχισαν να γίνονται «πρώτα θέματα». Τελικά, η πραγματικότητα ήταν πως βρέθηκαν τμήματα πέντε σκελετών και κανένας νεκρός εντός του ξύλινου φέρετρου.
Μάλιστα, όπως είπε στο HOT DOC μέλος της ερευνητικής ομάδας, «οι σκελετοί που εντοπίστηκαν δεν ανήκουν σε ενταφιασμένους στο μνημείο αλλά σε νεκρούς που είναι στο νεκροταφείο του λόφου Καστά. Οι σκελετοί αυτοί έφτασαν στο εσωτερικό του μνημείου είτε από τα χώματα που μπήκαν από φυσικούς παράγοντες, είτε ήταν στα μπάζα που κάποιοι έβαλαν στο μνημείο για να το μπαζώσουν ή να το κρύψουν».
«Για παράδειγμα, το γεγονός ότι βρέθηκε ένα οστό από κόκαλο αλόγου είναι αποδεικτικό. Αν είχαν θάψει νεκρό μαζί με το άλογό του, έπρεπε να υπάρχει εκεί το άλογο και όχι ένα κόκαλο μόνο», συμπλήρωσε.
Ν.Σ
Διαβάστε το τεύχος – «Σκηνοθέτησαν εθνικό μύθο, κατέστρεψαν την Ιστορία»
