Η καινοτομία στην αγορά εργασίας αλλάζει τη μορφή της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ). Ανταποκρινόμενη στις νέες απαιτήσεις, η ίδια η ΕΕΚ γίνεται πιο δυναμική και καινοτόμος.
Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του Cedefop, το 2013, σχεδόν το 49% των 22 εκατομμυρίων εκπαιδευόμενων στην ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) παρακολουθούσε προγράμματα ΕΕΚ. Η ανάπτυξη της ικανότητάς τους να καινοτομούν συνεπάγεται σημαντικά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη. Η ΕΕΚ υποστηρίζει επίσης την κοινωνική καινοτομία. Οι δεξιότητες που αποκτώνται μέσω της ΕΕΚ στον τομέα της ανάπτυξης ικανοτήτων που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη και την καλλιέργεια της κοινωνικής συνείδησης μπορούν να βελτιώσουν την οργάνωση της εργασίας και να ενισχύσουν την κοινωνία των πολιτών.
Η διεθνής συνεργασία συμβάλλει επίσης στην προώθηση της καινοτομίας. Η επαρχία Λουμπούσκιε της Πολωνίας και το κρατίδιο του Βραδεμβούργου της Γερμανίας δημιούργησαν εκπαιδευτικό κόμβο με στόχο την κατανομή των πόρων του (εργαζόμενοι, εκπαιδευόμενοι και υποδομή) μεταξύ δήμων, παρόχων υπηρεσιών εκπαίδευσης και επιχειρήσεων, καθώς και μεταξύ ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ερευνητικών ιδρυμάτων. Το ιταλικό κέντρο επαγγελματικού προσανατολισμού, κατάρτισης και απασχόλησης Porto futuro αξιοποίησε τις εμπειρίες του γαλλικού κέντρου Citée des métiers και του ισπανικού κέντρου Porta 22. Μέσω της ευρωπαϊκής συμμαχίας για θέσεις μαθητείας, οι χώρες με ισχυρή παράδοση θέσεων μαθητείας ανταλλάσσουν εμπειρίες σχετικά με τους προσφορότερους τρόπους ανάπτυξης της μάθησης με βάση την εργασία. Με τη βοήθεια του Cedefop, χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Λιθουανία, η Μάλτα και η Σλοβενία αξιοποιούν τη συμμαχία για την επανεξέταση των δικών τους συστημάτων μαθητείας.
Παρότι τα περισσότερα προγράμματα αρχικής ΕΕΚ παρέχονται στο επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όλο και περισσότερα άτομα στην ΕΕ παρακολουθούν προγράμματα ΕΕΚ στη μεταδευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τα επαγγελματικά προγράμματα σπουδών τροποποιούνται με τη στροφή προς τα μαθησιακά αποτελέσματα. Τα μαθησιακά διδάγματα χρησιμοποιούνται για τη διάρθρωση των προγραμμάτων σπουδών και των προσόντων με γνώμονα τη διάρκεια και τον χώρο μάθησης. Τα προγράμματα σπουδών με βάση τα μαθησιακά αποτελέσματα αποβλέπουν στις πραγματικές γνώσεις και δεξιότητες του εκπαιδευόμενου κατά το πέρας οιασδήποτε μορφής μαθησιακής εμπειρίας. Κατά συνέπεια, το εκάστοτε επαγγελματικό προσόν μπορεί αποκτηθεί μέσω διαφορετικών μαθησιακών οδών.
Η καινοτόμος διδασκαλία συνδέεται με την ανάπτυξη των προγραμμάτων σπουδών. Η ομαδική εργασία και οι προσεγγίσεις που βασίζονται στην επίλυση προβλημάτων και στην υλοποίηση σχεδίων γνωρίζουν ιδιαίτερη ανάπτυξη. Μετατρέποντας κατοικίες που κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 1970 σε ενεργειακώς αποδοτικές «παθητικές κατοικίες», οι σπουδαστές ΕΕΚ της νορβηγικής περιφέρειας Aust-Agder αποκτούν δεξιότητες σχετικές με την τεχνολογία κατασκευής ενεργειακώς αποδοτικών κατοικιών. Στην Κύπρο, σπουδαστές ΕΕΚ κατασκεύασαν χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων εφοδιασμένους με ηλιακούς συλλέκτες για τη φόρτιση υβριδικών/ηλεκτρικών αυτοκινήτων, καθώς και τροφοδοτούμενους με ηλιακή ενέργεια φορτιστές με θύρες USB για τη φόρτιση κινητών τηλεφώνων σε στάσεις λεωφορείων ή σε πάρκα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το εκπαιδευτικό μοντέλο των σχολών ηχογράφησης παρέχει προγράμματα εξατομικευμένης μάθησης και πρόσβαση σε προσωπικούς εκπαιδευτές με στόχο την ενθάρρυνση της ανεξάρτητης μάθησης και της επίλυσης προβλημάτων.
Η τεχνολογία επίσης επιφέρει αλλαγές στην ΕΕΚ. Η δανική πλατφόρμα emu.dk συνδράμει τους εκπαιδευτικούς και τους σπουδαστές ΕΕΚ στη βελτίωση της ποιότητας της μάθησης. Η Αυστρία προωθεί την απόκτηση ψηφιακών ικανοτήτων για εκπαιδευτικούς μέσω του σχεδίου EPICT (ευρωπαϊκή άδεια διδασκαλίας ΤΠΕ για παιδαγωγικούς σκοπούς), ενώ η Εσθονία αναπτύσσει υλικά ηλεκτρονικής μάθησης και απόκτησης ψηφιακών δεξιοτήτων για εκπαιδευτικούς ΕΕΚ με στόχο να τους επιτρέψει να καταρτίσουν ηλεκτρονικά μαθήματα βάσει των εθνικών προγραμμάτων σπουδών.
Καθίσταται πλέον σαφές ότι η ΕΕΚ και η καινοτομία δεν αποτελούν δύο αυτοτελή πεδία: το ένα συμβάλλει στη βελτίωση του άλλου.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις εξελίξεις αυτές και τους παράγοντες που τις δρομολογούν μπορείτε να βρείτε στο ενημερωτικό σημείωμα του Cedefop σχετικά με την καινοτομία και την ΕΕΚ, το οποίο μπορείτε να μεταφορτώσετε στην ακόλουθη διεύθυνση (σε οκτώ γλώσσες):
www.cedefop.europa.eu/en/publications-and-resources/publications/9103
typosthes.gr-Oikonomia
Tags: Κύπρο, μοντέλο, υλικά
