Κορωνοϊός: Τι αλλάζει τον Μάρτιο στην επιδημία και τους εμβολιασμούς

Με βάρος αλλά και αισιοδοξία εισέρχεται η χώρα στον Μάρτιο: με το βάρος των 2.360 νεκρών και των 3.270 νοσηλευομένων στις κλινικές covid της χώρας που αφήνει πίσω του ο Φεβρουάριος αλλά και τη συγκρατημένη χαρά που γεννά η σταθερή υποχώρηση του επιδημικού κύματος, παρότι σκιάζεται από τα μαύρα σύννεφα του πολέμου στην Ουκρανία, όπως επισήμανε κατά τη χθεσινή ενημέρωση η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, κυρία Μαρία Θεοδωρίδου.

Όπως φαίνεται ο Μάρτιος θα αποτελέσει έναν μήνα -γέφυρα, από το πεδίο της επιδημίας κορωνοϊού προς εκείνο της κανονικότητας, με όσες μεταβάσεις και αλλαγές θα απαιτηθούν, και πάντοτε υπό την αίρεση ότι κάποια νέα μετάλλαξη δεν ανατρέψει τον σχεδιασμό των επιστημονικών και υγειονομικών αρχών.

Η παραλαβή νέων πρωτεϊνικών εμβολίων, η επιστροφή στη νοσοκομειακή πραγματικότητα προ covid για τις δομές του ΕΣΥ και η αναθεώρηση των μέτρων προστασίας έναντι του κορωνοϊού έχουν ήδη δρομολογηθεί.

«Ελευθερία» και με πρωτεϊνικά εμβόλια

Το πρωτεϊνικό εμβόλιο της Novavax προστίθεται στην εμβολιαστική φαρέτρα της «Ελευθερίας» από αύριο, Τετάρτη 2 Μαρτίου, οπότε η χώρα θα παραλάβει τις πρώτες δόσεις από τις συνολικά 474.000 δόσεις που αναμένει. Όπως ανακοίνωσε χθες κατά την ενημέρωση για την εμβολιαστική εκστρατεία ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, κ. Μάριος Θεμιστοκλέους, η πλατφόρμα για το κλείσιμο των ραντεβού, που σημειωτέον αφορά μόνο τον βασικό εμβολιασμό και όχι την αναμνηστική δόση, ανοίγει σήμερα το μεσημέρι ενώ ο πρώτος εμβολιασμός με το συγκεκριμένο σκεύασμα θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 5 Μαρτίου.

Πρόκειται για ένα εμβόλιο που όπως είχε πει η κυρία Θεοδωρίδου «μπορεί να προσφέρει πολύ σημαντικό έργο προς δυο κατευθύνσεις, να προσεγγιστούν οι διστακτικοί ανεμβολίαστοι και να αυξηθεί το ποσοστό της εμβολιαστικής κάλυψης σε μέρη μη προνομιούχα». Η τεχνολογία του πρωτεϊνικού εμβολίου είναι παλαιά, της δεκαετίας του ’80 και με αυτή έχουν παραχθεί εμβόλια όπως της γρίπης, της ηπατίτιδας, του κοκκύτη και άλλα.

Όλα τα εμβόλια έναντι του κορωνοϊού στοχεύουν στην επιφανειακή πρωτεϊνική ακίδα του ιού. Στα εμβόλια mRNA, όπως είναι το Pfizer και το Moderna, δίνονται οι γενετικές πληροφορίες και ο ίδιος ο οργανισμός συνθέτει την πρωτεΐνη που προκαλεί και την παραγωγή των αντισωμάτων. Στα εμβόλια με ιικό φορέα, όπως είναι το AstraZeneca και το Johnson & Johnson, χρησιμοποιείται ένας μη αναπαραγώγιμος ιός, όπως είναι ο αδενοϊός, που διαβιβάζει με ασφάλεια τον γενετικό κώδικα στα σωματικά κύτταρα που παράγουν πάλι την πρωτεΐνη ακίδα. Στο νέο εμβόλιο Nuvaxovid της Novavax η έκδοση της πρωτεΐνης ακίδας που έχει παραχθεί στο εργαστήριο, χορηγείται έτοιμη, δηλαδή δεν την παράγει ο οργανισμός.

Ωστόσο, υπογράμμισε ο κ. Θεμοστοκλέους ότι «πλέον θα είναι φθίνουσα η πορεία των εμβολιασμών και συνεπώς ολοκληρώνεται η εμβολιαστική περίοδος». Η ζήτηση των εμβολιασμών είναι ευλόγως μειωμένη, όπως εξήγησε, γιατί έχει καλυφθεί σε μεγάλο ποσοστό πια ο πληθυσμός έναντι του κορωνοϊού. Ειδικότερα, ανέφερε ότι:

-το 96% όσων έληξε το πιστοποιητικό εμβολιασμού μερίμνησαν για την ενισχυτική δόση,

-το 92% των δικαιούχων πραγματοποίησε την τρίτη δόση και το 1,3% την έχει προγραμματίσει

-η χώρα έφτασε τα επίπεδα της ΕΕ στους εμβολιασμούς του γενικού πληθυσμού τόσο αναφορικά με την πρώτη δόση (74,9%) όσο και με τους ολοκληρωμένους (71,7%).

Την ίδια στιγμή παραμένουν ανεμβολίαστοι και απροστάτευτοι απέναντι στον ιό και τη λοίμωξη covid 317.962 πολίτες ηλικίας άνω των 60 χρόνων, οι οποίοι πλέον είναι αντιμέτωποι με το πρόστιμο που τους επιβλήθηκε για την παράβαση της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού τους τον Ιανουάριο. Το πρόστιμο του Ιανουαρίου ήταν 50 ευρώ (μειωμένο διότι ο νόμος ίσχυε από τις 16 Ιανουαρίου). Στο μέσο Μαρτίου εφόσον παραμένουν ανεμβολίαστοι θα κληθούν να πληρώσουν το ποσό των 100 ευρώ που είναι το πρόστιμο του Φεβρουαρίου.

Επιστροφή στο ΕΣΥ των non covid ασθενών

Ο αριθμός των ημερησίων κρουσμάτων διατηρείται σε υψηλά επίπεδα στις 16.000 με 17.000 κρούσματα, ωστόσο με τη σαφή αποσύνδεση ιικού φορτίου και νοσηλειών που χαρακτηρίζει τη μετάλλαξη Omicron, οι αρμόδιοι στο υπουργείο Υγείας ετοιμάζονται να υλοποιήσουν το σχέδιο αποκλιμάκωσης των κλινών covid στο ΕΣΥ από τα μέσα Μαρτίου. Η 15η Μαρτίου έχει προσδιοριστεί από το υπουργείο Υγείας ως η απαρχή της επιστροφής στο ΕΣΥ όλων των ασθενών που μέχρι τώρα βρίσκονταν σε λίστα αναμονής για μη επείγοντα περιστατικά.

Υπενθυμίζεται ότι στα νοσοκομεία της χώρας οι νοσηλευόμενοι λόγω covid ανέρχονται σε περίπου 3.270 με τους 2.470 να είναι σε απλές κλίνες και τους άλλους σε ειδικές Μονάδες. Οι διασωληνωμένοι είναι 413. Είναι προφανές πως οι σκληροί επιδημιολογικοί δείκτες που καταγράφουν πτώση, προδιαγράφουν ήδη λιγότερο επιβαρυμένο τον μήνα που ξεκινά σήμερα.

Η διοίκηση κάθε Υγειονομικής Περιφέρειας αξιολογώντας τα δεδομένα και τις εκτιμήσεις για την επιδημία αλλά και τις συνολικές ανάγκες των ασθενών, θα υποβάλλει στο υπουργείο Υγείας την πρότασή της με το ακριβές χρονοδιάγραμμα παραχώρησης κλινών covid στις γενικές κλίνες κάθε νοσοκομείου. Ομοίως θα απελευθερώνει κλίνες ΜΕΘ covid όταν το επιτρέπει η κατάσταση αλλά και χειρουργικές αίθουσες, οι οποίες προϋποθέτουν επίσης διαθέσιμες κλίνες ΜΕΘ. Κάθε αποδέσμευση κλινών θα οδηγεί σε επιστροφή και του προσωπικού στην προτέρα θέση του, στις ειδικές και γενικές κλινικές από όπου μετακινήθηκε για τις ανάγκες της επιδημίας. Στη συνέχεια και με βάση πάντα τις ανάγκες των ασθενών λόγω κορωνοϊού θα διακοπούν οι συμβάσεις με τις ιδιωτικές κλινικές που έχουν παραχωρήσει κλίνες covid.

Χαλάρωση των μέτρων για τον κορωνοϊό

Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν σημάνει λήξη συναγερμού και έχουν καταργήσει βασικά περιοριστικά μέτρα τα οποία έγιναν τρόπος ζωής για όλους μας τα προηγούμενα δύο χρόνια. Η Ελλάδα, όπως, όπως έχουν αναφέρει οι ειδικοί, χρειάζεται να διανύσει ακόμη κάποια απόσταση μέχρι το στάδιο της πλήρους απελευθέρωσης των μέτρων.

«Κάθε χώρα πρέπει να βρει το δικό της κατάλληλο μονοπάτι για τη μετάβαση στην κανονικότητα, βασιζόμενη στα επιδημιολογικά δεδομένα και στη δημογραφία της. Ειδικά για την Ευρώπη το πλάνο ελευθερίας είναι η επόμενη προτεραιότητα» είπε πρόσφατα ο καθηγητής Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, κ. Σωτήρης Τσιόδρας, περιγράφοντας πως θα κινηθεί και η Ελλάδα εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Το επόμενο μέτρο που θα αρθεί στη χώρα μας είναι η χρήση μάσκας στους εξωτερικούς χώρους χωρίς συνωστισμό. Το θέμα απασχόλησε την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων την περασμένη Τετάρτη, με τους ειδικούς να αποφασίζουν ότι είναι πρώιμη η κατάργηση της μάσκας αν δεν υποχωρήσουν περαιτέρω οι σκληροί δείκτες της επιδημίας αλλά και δεν απομακρυνθούμε από τις καιρικές συνθήκες του χειμώνα που ευνοούν τη μετάδοση του κορωνοϊού. Ιδίως για την παρούσα συγκυρία οι επιστήμονες ήταν επιφυλακτικοί έως αρνητικοί για την κατάργηση του μέτρου της μάσκας και λόγω του τριημέρου της Αποκριάς και των εκδηλώσεων, οικογενειακών, κοινωνικών και άλλων που θα τη συνοδεύουν και που θεωρήθηκε πολύ πιθανό να οδηγήσει σε πυροδότηση των κρουσμάτων και των νοσηλειών σε ανεμβολίαστους.

Σε ό,τι αφορά τη χρήση μάσκας σε εσωτερικούς χώρους είναι βέβαιο ότι θα μας συνοδεύει επί μήνες. Πιθανόν να μην είναι υποχρεωτική αλλά θα υπάρχει ισχυρή σύσταση για τους ευάλωτους και τους ηλικιωμένους.