Όλοι οι ενήλικες μια φορά το χρόνο θα πρέπει να υποβάλλονται σε τσεκάπ το οποίο περιλαμβάνει μια σειρά προληπτικών εξετάσεων οι οποίες μπορούν να σώσουν ζωές. Αλλά ποιες εξετάσεις πρέπει να περιλαμβάνει το τσεκάπ; Είναι άλλες για άνδρες και άλλες για γυναίκες ή μήπως είναι οι ίδιες; Κάθε πότε πρέπει να γίνονται οι εξετάσεις αυτές που σώσουν ζωές;
Σήμερα η παγκόσμια ιατρική κοινότητα έχει επισημάνει και τεκμηριώσει την σπουδαιότητα της πρώιμης διάγνωσης μέσω του τσεκάπ (check up), για την πρώιμη αναγνώριση καλοήθων και κακοήθων καταστάσεων που οδηγούν στην αρχική αντιμετώπισή τους πριν προκαλέσουν βλάβες μη επανορθώσιμες στον οργανισμό.
Ποιες είναι οι βασικές εξετάσεις και τι προσφέρουν
Το βασικό εργαστηριακό τσεκάπ, λοιπόν, περιλαμβάνει μια σειρά εξετάσεων αίματος, ούρων και είναι ο καθρέφτης της καλής ή της κακής υγείας του οργανισμού. Με τη σωστή χρήση του τσεκάπ μπορούμε να μειώνουμε τη νοσηρότητα και τη θνητότητα του γενικού πληθυσμού.
Κι αυτό συμβαίνει γιατί, μπορούμε να προλάβουμε αρχόμενες δυσλειτουργίες του οργανισμού μας, να τις παρακολουθήσουμε και να επέμβουμε έγκαιρα ώστε να μην εξελιχθούν σε νοσηρές καταστάσεις. Επίσης, μπορούμε να ανιχνεύσουμε ακόμα και σοβαρές ασθένειες σε πολύ αρχικό στάδιο και να τις αντιμετωπίσουμε με επιτυχία.
Το αίμα είναι το όργανο από το οποίο ξεκινούν όλες οι μετρήσιμες ενδείξεις του οργανισμού και γι αυτό οι αιματολογικές εξετάσεις είναι η βάση κάθε προληπτικού ελέγχου. Με τη γενική αίματος, που είναι η πιο απλή εξέταση, μπορούμε αντλήσουμε μια σειρά από χρήσιμες πληροφορίες.
Aπό μια πτώση του αιματοκρίτη για παράδειγμα, μπορούμε να δούμε από μία έλλειψη σιδήρου έως και σοβαρές δυσλειτουργίες του μυελού των οστών. Από τη άλλη χρησιμοποιώντας τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων μπορούμε να εκτιμήσουμε από μικροβιακές λοιμώξεις, ιώσεις έως και υποβόσκουσες αιματολογικές κακοήθειες.
Oι βιοχημικές εξετάσεις με τη σειρά τους μπορούν να ανιχνεύσουν δυσλειτουργίες των συμπαγών οργάνων του οργανισμού μας καθώς και μεταβολικές διαταραχές αυτού. Για παράδειγμα άνοδος των ηπατικών ή παγκρεατικών ενζύμων μας υποδηλώνει μη σωστή λειτουργία του ήπατος και του παγκρέατος και μας οδηγεί στην περαιτέρω διερεύνηση των οργάνων αυτών, ενώ μια αύξηση του σακχάρου αίματος, μπορεί να αποκαλύψει έναν αρχόμενο σακχαρώδη διαβήτη, ο οποίος στο αρχικό του στάδιο μπορεί να ελεγχθεί μόνο με αλλαγή των διαιτολογικών συνηθειών του ατόμου, χωρίς χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, γεγονός εξαιρετικά σημαντικό για κάθε σύστημα υγείας.
Μια εξαιρετικής σημασίας εξέταση που δεν πρέπει να λησμονείται στον προληπτικό έλεγχο είναι η γενική ούρων. Τα ούρα είναι τα απόβλητα του οργανισμού και από αυτά μπορούμε να συλλέξουμε πολύτιμα συμπεράσματα για την υγεία του εξεταζόμενου.
Μια αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων σε αυτά, μπορεί να υποδηλώνει κυστίτιδα ή ουρολοίμωξη, ενώ η ανίχνευση σακχάρου στα ούρα οδηγεί στη διάγνωση σακχαρώδους διαβήτη. Η ύπαρξη λευκώματος στα ούρα, με τη σειρά της φανερώνει διαταραχή της νεφρικής λειτουργίας και παραπέμπει σε περαιτέρω διερεύνηση στον τομέα αυτό.
Ειδικά για τις γυναίκες
Θα αναφερθούμε τώρα, σύντομα στο γυναικολογικό τσεκάπ, που πρέπει να γίνεται ετησίως, εκτός αν υπάρχουν ειδικές ενδείξεις συχνότερης παρακολούθησης. Περιλαμβάνει την γυναικολογική εξέταση, το τεστ ΠΑΠ και τον υπέρηχο έσω γεννητικών οργάνων. Στη γυναικολογική εξέταση, ο γυναικολόγος με την επισκόπηση θα δει αν υπάρχουν βλάβες στα εξωτερικά γεννητικά όργανα, ενώ με την τοποθέτηση του κολποδιαστολέα θα ελέγξει την κατάσταση του κόλπου και του τραχήλου της μήτρας. Μπορεί να εντοπίσει ασυνήθεις εκκρίσεις, σημεία φλεγμονής ή βλάβες που απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση.
Τo τεστ ΠΑΠ πρέπει να γίνεται μία φορά το χρόνο μετά την έναρξη της ενεργούς σeξουαλικής ζωής. Με μία απλή κυτταρολογική εξέταση μπορούμε να ελέγξουμε την κατάσταση των επιθηλιακών κυττάρων του τραχήλου της μήτρας και να ανιχνεύσουμε πρώιμες αλλοιώσεις που δύναται να εξελιχθούν σε δυσπλασίες. Είναι ανώδυνη εξέταση και η λήψη γίνεται πολύ εύκολα στο ιατρείο του κάθε γυναικολόγου.
Με τον υπέρηχο γεννητικών οργάνων ο γιατρός μπορεί να ελέγξει την μήτρα και πιθανά μορφώματα αυτής. Επίσης, ελέγχεται η υφή και η κατάσταση των ωοθηκών και μπορούν να ανιχνευθούν διαταραχές όπως π.χ. ύπαρξη πολυκυστικών ωοθηκών.
Θα αναφερθούμε εδώ και σε μία άλλη εξέταση, σπουδαίας σημασίας που πρέπει οπωσδήποτε να κάνει κάθε γυναίκα μετά τα σαράντα έτη. Η εξέταση αυτή είναι η μαστογραφία. Πρόκειται για μια ακτινολογική εξέταση που ανιχνεύει πρώιμες αλλοιώσεις του μαστού. Δηλαδή δείχνει αλλαγές που συμβαίνουν στο μαστό κάποιες από τις οποίες μπορεί να εξελιχθούν σε κακοήθεια. Αναλόγως των ευρημάτων και της κληρονομικότητας, δηλαδή αν η μητέρα ή αδερφή της εξεταζόμενης είχαν καρκίνο μαστού, επαναλαμβάνεται κάθε 1 ή 2 χρόνια ή πιο αργά.
Εμπιστευόμαστε μόνο τον γιατρό μας
Τέλος στους ενήλικες στα πλαίσια του τσεκάπ είναι χρήσιμη, αναλόγως και των οδηγιών του θεράποντα-συντονιστή γιατρού, μία επίσκεψη για ακτινολογικό-υπερηχογραφικό έλεγχο όπως επίσης και μία καρδιολογική εκτίμηση.
Το έμπειρο μάτι του γιατρού είναι το μόνο που μπορεί να αναλύσει το σύνολο των αποτελεσμάτων, να αντλήσει τα συμπεράσματα που πρέπει και να δώσει τις σωστές οδηγίες. Συχνά γίνεται το λάθος να ανατρέχουν οι ασθενείς στο διαδίκτυο, που είναι μια ανεξέλεγκτη πηγή πληροφοριών, για την ερμηνεία μιας και μόνο παραμέτρου από τις εξετάσεις που έχουν στα χέρια τους και συχνά οδηγούνται σε λανθασμένα συμπεράσματα. Οι τιμές των εξετάσεων ερμηνεύονται συνδυαστικά και πάντοτε σε σχέση μα την κλινική εικόνα του ασθενούς. Γι αυτό πρέπει πάντοτε να εμπιστευτούμε τον θεράποντα γιατρό μας και ακολουθήσουμε τις οδηγίες που θα μας δώσει.
Διεθνώς το τσεκάπ γίνεται μια φορά το χρόνο και καλό είναι να ακολουθούμε και εμείς αυτόν τον κανόνα. Παρόλα αυτά υπάρχουν καταστάσεις όπου υποκείμενα νοσήματα επιβάλλουν να γίνονται εργαστηριακές εξετάσεις σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτό θα το αποφασίσει ο θεράπων ιατρός που έχει και την τελική ευθύνη της παρακολούθησης του ασθενούς.
iatropedia
seleo.gr-Ygeia
