“Οσμή σκανδάλου” στην εμπλοκή εξόρυξης ζεόλιθου στον Έβρο!

Οσμή σκανδάλου με εμπλοκή του πρώην Υπουργού Οικονομικών κου Γιώργου Παπακωνσταντίνου στη ματαίωση της επένδυσης για την εξόρυξη ζεόλιθου στον Έβρο διακρίνει σε δημοσιεύματά της η Εφημερίδα Ελευθεροτυπία. 

Όλα ξεκινούν το 2011 όταν Ελληνική Εταιρεία καταθέτει φάκελο εκμετάλλευσης έκτασης στην περιοχή Πετρωτά του Έβρου, περιοχή πλούσια σε κοιτάσματα ζεόλιθου περιεκτικότητα σχεδόν 90% και μάλιστα άριστης ποιότητας. 

Όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα παρά το γεγονός ότι ο φάκελος της επένδυσης εγκρίθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης, μπλόκαρε στο ΥΠΕΚΑ, επί υπουργίας του κ. Γιάννη Μανιάτη, ο οποίος όπως είπε έπρεπε να προηγηθεί ανοιχτός διεθνής διαγωνισμός. Το θέμα φάνηκε να ξεκολλάει όταν η επένδυση εξετάστηκε από την Ομάδα Εργασίας για την Απεμπλοκή Επενδύσεων (τη λεγόμενη επιτροπή «fast track»), με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου, Θόδωρο Πάγκαλο, να τα βρίσκει όλα νόμιμα και να δίνει την εντολή να προχωρήσει η σύμβαση. Ομως δεν προχώρησε.

Παράλληλα στο ίδιο δημοσίευμα γίνεται αναφορά στο γεγονός, το όποιο ίσως να μην θεωρείται και τόσο τυχαίο, ότι 10 χιλιόμετρα μακρύτερα από το σημείο της επένδυσης στο ελληνικό έδαφος υπάρχει επί βουλγαρικού εδάφους μια άλλη επένδυση και αυτή από ελληνική εταιρεία προφανώς ανταγωνιστική της πρώτης.

Σε αυτή την εταιρεία μάλιστα μέλος του Δ.Σ. είναι η εξαδέλφη του κ. Παπακωνσταντίνου ενώ συμμετέχει με ποσοστό 8% και το Δημόσιο. 

Η επένδυση του ζεόλιθου καθυστερεί, σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου, που αναγκάζεται να εισάγει το πολύτιμο αυτό ορυκτό. Η χρήση του συνιστάται στην ιατρική, την κτηνοτροφία, τη γεωργία και σε πολλούς άλλους τομείς. Οι πρώην υπουργοί Γ. Παπακωνσταντίνου και Γ. Μανιάτης «πάγωσαν» την επένδυση, ακόμα κι όταν μπήκε στο «fast track», επισημαίνεται μεταξύ άλλων στο εν λόγω δημοσίευμα. 

Οι επενδυτές, μαζί με τους βουλευτές του νομού, τον επισκέπτονται για να αφήσει την επένδυση να προχωρήσει. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου απαντά ότι θα αναθέσει την υπόθεση στους νομικούς συμβούλους του υπουργείου για να τη μελετήσουν και να εκδώσουν το πόρισμά τους. Το πόρισμα αυτό ακόμη εκκρεμεί. Το ίδιο και η άδεια εκμετάλλευσης, που απομένει για να ξεκινήσει η επένδυση, ενώ οι επενδυτές πληρώνουν για το ενοίκιο της έκτασης περί τα 3.000 ευρώ το χρόνο, χωρίς να μπορούν να την ακουμπήσουν.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Γεωλογίας του ΑΠΘ Ανέστη Φιλιππίδη, ο οποίος έχει κάνει έρευνες στην περιοχή, το κοίτασμα του ζεόλιθου στα Πετρωτά Εβρου έχει περιεκτικότητα 87%, μία από τις υψηλότερες στον κόσμο, και είναι εξαιρετικής ποιότητας. Ο ζεόλιθος χρησιμοποιείται στη γεωργία για βελτίωση των εδαφών, στην κτηνοτροφία για βελτίωση των ζωοτροφών, στον καθαρισμό υδάτων (μάλιστα είχε προτείνει τη χρήση του και για την εξυγίανση των νερών της λίμνης Κορώνειας και την αποκατάστασή της), ακόμη και στην ιατρική, καθώς υπάρχει σε χάπια που χορηγούνται στους ανθρώπους για τη διάλυση τοξικών στο στομάχι. Είναι ορυκτό φιλικό στο περιβάλλον. Χρησιμοποιήθηκε ακόμα και στη Φουκουσίμα για την απορρόφηση του κέσιου.

Στα Πετρωτά η εξόρυξη θα γίνει επιφανειακά, με κλίμακες οι οποίες θα δενδροφυτεύονται ενόσω η εξόρυξη προχωρά σε βάθος. «Στα εδάφη που θα δενδροφυτεύονται, ακριβώς λόγω της ύπαρξης του ζεόλιθου, η ανάπτυξη των δέντρων θα γίνεται γρηγορότερα. Επίσης, όπου πέσει η σκόνη του ζεόλιθου επιφέρει καλύτερη ανάπτυξη των φυτών και κατ” επέκταση των ζώων που τρέφονται από αυτά», σημειώνει. «Είναι ένα φυσικό βελτιωτικό», υπογραμμίζει ο Α. Φιλιππίδης.

Σύμφωνα με τον Γ. Βορδογιάννη, το κοίτασμα στα Πετρωτά είναι τεράστιο. Εκτιμάται στους 100.000.000 τόνους. Στην επένδυση συμμετέχει η γερμανική τράπεζα KEW με 40 εκατ. ευρώ. Το ελληνικό Δημόσιο είναι μέτοχος με ποσοστό 8% επί του τζίρου. Δηλαδή στους 100.000 τόνους το χρόνο, με τιμή 200 ευρώ ανά τόνο, το ελληνικό Δημόσιο θα είχε έσοδα ύψους 2 εκατ. ευρώ το χρόνο, χωρίς να υπολογίζονται οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα εισάγει από τη Βουλγαρία και την Τουρκία 50.000-60.000 τόνους ζεόλιθου κατώτερης ποιότητας προς 350 ευρώ ανά τόνο.

Ο Γ. Βορδογιάννης υπογραμμίζει ότι η εταιρεία μπορεί να εξορύσσει 500.000 τόνους ζεόλιθου το χρόνο. Από αυτούς, τους 350.000 τόνους θα αγοράζει η γερμανική εταιρεία που συμμετέχει στην επένδυση, με ό,τι σημαίνει αυτό σε έσοδα για την Ελλάδα. Η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλεύεται 150.000 τόνους το χρόνο. Πέραν αυτού, το 2006 εμφανίστηκαν Κινέζοι αξιωματούχοι από την επαρχία Καντόνα, που ενδιαφέρθηκαν να αγοράζουν 300.000 τόνους ελληνικό ζεόλιθο το χρόνο για περίοδο 5 χρόνων.

Προσύμφωνο

Οι Κινέζοι αξιωματούχοι επισκέφτηκαν 5 φορές την Ελλάδα μέσα σε ένα χρόνο, μέχρι να έχουν μία οριστική απάντηση. Υπέγραψαν μάλιστα με την ελληνική εταιρεία προσύμφωνο ύψους 86 εκατ. ευρώ, με την προοπτική να φτάσει στα 172 εκατ. ευρώ. Αλλά είδαν ότι δεν γίνεται τίποτα και αποχώρησαν. «Η Ελλάδα έχει χάσει και αυτά τα έσοδα», υπογραμμίζει ο Γ. Βορδογιάννης.

Την επένδυση του ζεόλιθου υποστηρίζει η τοπική κοινωνία και οι τοπικές αρχές. Το κράτος συμμετέχει με έσοδα 8% επί του τζίρου και είναι φιλική στο περιβάλλον. Σταμάτησε με το επιχείρημα ότι έγινε με ανάθεση και όχι με ανοιχτό διεθνή διαγωνισμό. Το κράτος χάνει σημαντικά κέρδη από τις καθυστερήσεις. Οι εξορύξεις χρυσού, τόσο στον Εβρο και στο Κιλκίς, όσο και στη Χαλκιδική, συναντούν έντονες αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία – στον Εβρο και στο Κιλκίς και από τις αρχές. Οι επενδύσεις ελέγχονται για σοβαρούς περιβαλλοντικούς κινδύνους. Το κράτος δεν συμμετέχει στα κέρδη επί του τζίρου. Η επένδυση έγινε με απευθείας ανάθεση, χωρίς να προηγηθεί ανοιχτός διεθνής διαγωνισμός.