H πιθανότητα ενός Grexit όχι μόνο δεν έχει εξαλειφθεί, αλλά θα πρέπει να παραμείνει ως απειλή στο τραπέζι αν η Ελλάδα δεν συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της, δήλωσε σήμερα το πρωί από το Βερολίνο ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ, τονίζοντας ότι αποκλείεται το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Την ίδια στιγμή, υποστήριξε ότι η ευρωπαϊκή οπτική στο ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους είναι πλέον αποδεκτή από το ΔΝΤ, του οποίου τη συμμετοχή, όπως είπε, αναμένει στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα.
«Ως πιθανότητα αυτή η απειλή θα πρέπει πάντα να είναι εδώ και είναι ακόμα εδώ», είπε ο Κλάους Ρέγκλινγκ, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, αφού προηγουμένως είχε περιγράψει πώς μπορεί κάτι τέτοιο να συμβεί.
Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο για το νέο ελληνικό πρόγραμμα, ο Ρέγκλινγκ παραδέχθηκε ότι το Grexit είχε μπει στο τραπέζι και πρόσθεσε ότι η Ελλάδα μπορεί να εισέλθει σε τροχιά χρεοκοπίας, αν δεν ικανοποιήσει τους όρους διάσωσης και κατ” επέκτασην αποκλειστεί από περαιτέρω εκταμιεύσεις δανειακών δόσεων.
Ο δρόμος προς την έξοδο
Αυτό, κατά τον επικεφαλής του μηχανισμού που δίνει τα δάνεια, θα σήμανε την έξοδο της Ελλάδας από τη νομισματική ένωση, καθώς «αν μια χώρα δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της, οι πληρωμές θα σταματήσουν. Και αν αυτό συμβεί για πολύ μεγάλο διάστημα, θα μπορούσε να καταστεί αφερέγγυα. Και αν μια χώρα καταστεί αφερέγγυα εντός μιας νομισματικής ένωσης, και δεν μπορεί να επιστρέψει χρήματα – ας πούμε ένα ομόλογο της ΕΚΤ – τότε θα συναντήσει μεγάλα προβλήματα και τελικά δεν θα μπορέσει να αποφύγει την εισαγωγή δικού της νομίσματος».
Απαντώντας στο πού θα πάνε τα λεφτά του ESM, o Ρέγκλινγκ εξέφρασε την προσδοκία ότι η ελληνική κυβέρνηση θα τα χρησιμοποιήσει για την εξυπηρέτηση του χρέους, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού. Πρόσθεσε δε ότι από τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να επιτύχει σύντομα πρωτογενές πλεόνασμα, δεν θα χρειαστεί σε μεγάλο βαθμό να χρησιμοποιήσει τα δάνεια του ESM για τις ανάγκες του προϋπολογισμού της χώρας.
Ownership και ελάφρυνση του χρέους
Αναφερόμενος στις τελευταίες εξελίξεις στην Ελλάδα, ο Ρέγκλινγκ υποστήριξε ότι οι επικείμενες εκλογές έχουν αυξήσει την αβεβαιότητα, αλλά διευκρίνισε ότι ο ίδιος παραμένει πεπεισμένος πως η Αθήνα θα πραγματοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί, ενώ δεν δίστασει να προβλέψει ότι η ελληνική υποστήριξη στο πρόγραμμα θα αυξηθεί μελλοντικά.
«Σε γενικές γραμμές, είμαι βέβαιος. Υπάρχει μια μεγάλη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο της Ελλάδας υπέρ αυτών των μεταρρυθμίσεων».
Ενώπιον γερμανικού κοινού, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους μέσω της επιμήκυνσης των χρόνων ωρίμανσης, της αναστολής πληρωμών τόκων και της μεταφοράς των κερδών των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατεί το Ευρωσύστημα, αλλά απέκλεισε την επιλογή της ονομαστικής μείωσης.
«Περαιτέρω κούρεμα του χρέους δεν θα υπάρξει στην ατζέντα», είπε και πρόσθεσε ότι δεν είναι δυνατή ούτε η μείωση των επιτοκίων των δανείων του Μηχανισμού, καθώς κάτι τέτοιο θα σήμαινε άμεση μετακύλιση του κόστους δανεισμού στον ESM. Όπως διευκρίνισε, οποιαδήποτε μείωση των επιτοκίων δανεισμού της ελληνικής πλευράς κάτω από το 1% με το οποίο δανείζεται ο ESM από τις αγορές, θα σήμαινε ζημιές για τους επενδυτές.
«Το ΔΝΤ έχει υιοθετήσει τις ευρωπαϊκές θέσεις»
Στο κρίσιμο για τους Γερμανούς θέμα της συμμετοχής του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, ο Κλάους Ρέγκλινγκ υποστήριξε ότι το ΔΝΤ θα μπορούσε να συμμετάσχει στο νέο πρόγραμμα με 16 δισ. ευρώ από το δεύτερο πρόγραμμα που έληξε τον Ιούνιο.
Ο επικεφαλής του ESM έκανε λόγο για «γενναιόδωρους όρους» στο νέο πρόγραμμα, εξηγώντας ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας προσδιορίζονται κάτω από 15% του ΑΕΠ στη δεκαετία.
Καθησυχάζοντας το ακροατήριό του, υποστήριξε ότι δεν χρειάζεται μεγάλη ελάφρυνση του χρέους, προκειμένου να παραμείνουν οι χρηματοδοτικές ανάγκες κάτω από το συγκεκριμένο όριο και πρόσθεσε ότι το όριο του 15% αποτελεί ζωτικής σημασίας στοιχείο για το ΔΝΤ.
Παρόλο που παραδέχθηκε ότι δεν γνωρίζει αν το Ταμείο έχει υιοθετήσει νέα κριτήρια βιωσιμότητας, ο Ρέγκλινγκ διαβεβαίωσε επανειλημμένως ότι «στο μεσοδιάστημα το ΔΝΤ έχει υιοθετήσει την έννοια της βιωσιμότητας του χρέους, όπως την αντιλαμβάνεται η Ευρώπη. Η κ. Λαγκάρντ το έχει πει ξεκάθαρα».
Κούρεμα προσδοκιών
Ερμηνεύοντας Λαγκάρντ, Ουάσιγκτον και λοιπούς μετόχους του Ταμείου, ο Γερμανός γραφειοκράτης συμπέρανε ότι το ΔΝΤ θα συμμετέχει τελικά στο πρόγραμμα.
«Δεν νομίζω ότι ο ESM θα πρέπει να καλύψει μόνος του το συνολικό ποσό», είπε και θύμισε ότι το ΔΝΤ συμμετείχε πλήρως στις διαπραγματεύσεις μαζί με την Κομισιόν, την ΕΚΤ και τον ESM, αναφερόμενος ξανά στην επικεφαλής του Ταμείου, η οποία «έχει πει ότι αναμένει τη συμεττοχή του στο πρόγραμμα».
Όπως αντιλαμβάνεται κανείς από τα παραπάνω, με το ζήτημα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους να περνάει από κόσκινο, τη συμμετοχή του ΔΝΤ να είναι διασφαλισμένη μόνο στα λόγια, το μόνο σίγουρο στο τρίτο πρόγραμμα είναι οι ευρωπαϊκές απειλές μέσω Βερολίνου προς την Αθήνα, της οποίας τα περιθώρια ελιγμών είναι προς το παρόν όσα και τα περιθώρια του κουρέματος.
Α.Γ.
Πηγή: Reuters, ΜΝΙ, Φωτογραφία: Frank Röth / FAZ
