Μέτρα για την απρόσκοπτη παροχή ρευστότητας στην αγορά έχει λάβει η Τράπεζα της Ελλάδος σε συνεργασία με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, προκειμένου να ικανοποιηθεί η ζήτηση για μετρητά…
Ηδη οι εκροές έχουν υπερβεί τα 3 δις ευρώ, ενώ ιδιαίτερα κρίσιμη θεωρείται η βδομάδα 19 με 23 Ιανουαρίου.
Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν πως η ΤτΕ έχει στα θησαυροφυλάκια της 35 δισ ευρώ, ποσό που θεωρείται επαρκές, για να καλυφθεί η ζήτηση κατά την προεκλογική περίοδο.
Τις τελευταίες μέρες οι πελάτες των τραπεζών προχωρούν σε:
· Σταδιακές αναλήψεις μετρητών, τόσο από τα γκισέ, όσο και από τα ΑΤΜ.
· Μη ανανέωση ή «σπάσιμο» προθεσμιακών καταθέσεων, και τοποθέτηση των ποσών σε λογαριασμούς πρώτης ζήτησης.
· Αποστολή εμβασμάτων σε λογαριασμούς στο εξωτερικό.
· Αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων, ή ομολόγων ξένων κρατών (πχ γερμανικά ομόλογα). Είναι χαρακτηριστικό ότι η απόδοση του 10ετούς γερμανικού ομολόγου έχει υποχωρήσει στο 0,5%.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ζήτηση για μετρητά παρουσιάζει διακυμάνσεις από νομό σε νομό, ωστόσο σε κάθε περίπτωση είναι αυξημένη από 20% έως και 50% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Με τους μεγαλοκαταθέτες να είναι περισσότερο προβληματισμένοι και να προχωρούν σε αναλήψεις ποσών από τους λογαριασμούς τους.
«Η πιθανότητα ενός bank run είναι πολύ μικρή. Ο κόσμος ξέρει ότι οι καταθέσεις του είναι ασφαλείς. Όμως, ακόμα βρισκόμαστε στην αρχή και πρέπει να παρακολουθούμε προσεκτικά την συμπεριφορά των καταθετών» δήλωσε χαρακτηριστικά την Παρασκευή ο υπουργός Οικονομικών κ. Γκίκας Χαρδούβελης, σε συνέντευξή του στη Wall Street Journal, επισημαίνοντας παράλληλα πως μέρος από αυτές τις εκροές οφείλονται στις αυξημένες φορολογικές υποχρεώσεις.
Σύμφωνα με τον κ. Χαρδούβελη, η αβεβαιότητα σχετικά με τις εκλογές και την νίκη του ΣΥΡΙΖΑ έχει προκαλέσει ήδη φόβο και ανησυχία, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις εκροές καταθέσεων σχεδόν 3 δισ ευρώ από τις ελληνικές τράπεζες. Ωστόσο υπογράμμισε πως το ποσό είναι μικρό, ειδικά σε σύγκριση με τα 70 δισ ευρώ που έφυγαν από την Ελλάδα τα προηγούμενα πέντε χρόνια. Και ακόμα υπογράμμισε ότι: «Η πολιτική αβεβαιότητα στην Ελλάδα μπορεί να υπονομεύσει την πρόσφατη ανάκαμψη και να τρομάξει τους δανειστές».
Την ίδια ώρα η ΕΚΤ έχει δεσμευθεί για στήριξη των ελληνικών τραπεζών, υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πρόγραμμα. Επίσης η ΕΚΤ κατ” εξαίρεση, αποδέχεται τα ενέχυρα που προσφέρουν οι ελληνικές τράπεζες για άντληση ρευστότητας, παρά την χαμηλή αξιολόγηση του αξιόχρεου της Ελλάδας. Όπως δήλωσε αξιωματούχος της ΕΚΤ: «Η συνέχιση της εξαίρεσης (waiver) βασίζεται στην τεχνική επέκταση του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου του 2015 και στην ύπαρξη του προγράμματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου» για να συμπληρώσει πως: βασίζεται επίσης στην υπόθεση της επιτυχούς ολοκλήρωσης της τρέχουσας αξιολόγησης και σε συμφωνία για διάδοχο πρόγραμμα ανάμεσα στις ελληνικές αρχές και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συμφωνία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ.
Δηλαδή η ΕΚΤ σαφώς προειδοποίησε πως θα διακόψει την παροχή ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες, αν δεν υπάρξει συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης -που θα προκύψει από τις εκλογές- για διάδοχο πρόγραμμα στήριξης με τους εταίρους.
Και αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες θα στερέψουν από ρευστό και δεν θα μπορούν να δώσουν ούτε σεντ για να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία.
Οι Ελληνες τραπεζίτες που έχουν περάσει σαφώς πιο «άγριες» καταστάσεις το καλοκαίρι του 2012 με τις διπλές εκλογές, είναι απολύτως ψύχραιμοι και έχουν «κτίσει» γραμμές άμυνας για να αντέξουν και μετά την 28η Φεβρουαρίου, που λήγει η δίμηνη παράταση, εάν η όποια νέα κυβέρνηση αδυνατεί να έλθει σε νέα συμφωνία.
Σημειώνουμε ότι ακόμα και στο ακραίο σενάριο, οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να αντλήσουν ρευστότητα ύψους 40 δισ ευρώ μέσω του ELA(έκτακτος μηχανισμός παροχής ρευστότητας) από την ΤτΕ.
Όπως είναι γνωστό οι ελληνικές τράπεζες παρέμειναν επί μία τριετία στον ELA, έχουν αποπληρώσει τα κεφάλαια που έλαβαν από αυτόν και μπορούν να τον επανεργοποιήσουν σε περίπτωση που αντιμετωπίσουν πρόβλημα ρευστότητας.
Τεχνικά, ο μηχανισμός ELA αξιοποιείται σε έκτακτες περιπτώσεις και έχει προσωρινό χαρακτήρα. Παραχωρείται σε φερέγγυα πιστωτικά ιδρύματα, τα οποία δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ρευστότητα μέσω των αγορών ή μέσω της συνήθους συμμετοχής τους σε πράξεις ρευστότητας.
