Yπό το διαρκές βάρος της σημαντικής επιβάρυνσης που προκαλεί στα δημοσιονομικά η χρηματοδότηση του συνταξιοδοτικού συστήματος, η οποία αντιστοιχεί στο 17% του ΑΕΠ και υπό την πίεση της διατήρησης των συνταξιοδοτικών δαπανών στα υψηλότερα για τα κράτη-μέλη της Ε.Ε…
επίπεδα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με την 5η έκθεση αξιολόγησης καλεί τις Αρχές της χώρας να ξεκινήσουν σύντομα τη διαδικασία για μία νέα συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, η οποία θα τεθεί σε ισχύ από 1.1.2015.
Εστιάζοντας την κριτική του στις υψηλές κρατικές επιχορηγήσεις προς τους ασφαλιστικούς φορείς, το ΔΝΤ υπενθυμίζει την αδύναμη σύνδεση εισφορών – παροχών και τις ειδικότερες στρεβλώσεις που προκαλούνται, όπως αναφέρει, στο φορέα των ελεύθερων επαγγελματιών. Μάλιστα, καλεί σε αντιμετώπιση των ανοικτών προβλημάτων του ασφαλιστικού «μέσα στους επόμενους μήνες».
Προς τούτο και παρά την παραδοχή ότι «οι προοδευτικές μειώσεις, μέχρι το 2010, στόχευσαν στις υψηλότερες συντάξεις και συνέβαλαν μακροπρόθεσμα στον περιορισμό της δαπάνης», το ΔΝΤ ζητεί τώρα να ολοκληρωθεί μέχρι το Σεπτέμβριο μία νέα αναλογιστική μελέτη, η οποία θα προσμετρά τη βιωσιμότητα όλου του ασφαλιστικού συστήματος (για κύριες, επικουρικές και φορείς πρόνοιας). Είναι δε αξιοσημείωτο ότι στη μελέτη οι αναλογιστικές προβολές προτείνεται να γίνουν όχι μόνο ανά Ταμείο, αλλά και ανά «εισοδηματική ομάδα ασφαλισμένων». Ειδικότερα, στο προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα ενεργειών για την προετοιμασία της νέας μεταρρύθμισης περιλαμβάνονται τα εξής:
1. Για τις κύριες συντάξεις: Μέχρι και τα τέλη Ιουνίου, πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία εναρμόνισης εισφορών – παροχών. Εως τον Οκτώβριο, πρέπει να έχει γίνει ο σχεδιασμός για τις «παραμετρικές βελτιώσεις» του συνταξιοδοτικού συστήματος, με στόχο η νομοθέτηση των ρυθμίσεων να έχει ολοκληρωθεί έως το Νοέμβριο. Εφαρμογή του νέου νόμου από την 1.1.2015. Δεν αποσαφηνίζεται ποιο θα είναι το περιεχόμενο των περιμετρικών αλλαγών, εάν δηλαδή η «επίτευξη της αναλογιστικής δικαιοσύνης» θα αφορά τη μείωση των συνταξιοδοτικών παροχών (σε εναρμόνιση με τις εισφορές) ή την αύξηση των ηλικιακών ορίων.
2. Για τις επικουρικές συντάξεις και τα ταμεία εφάπαξ: Από την 1.1.2015, τα επικουρικά ταμεία και τα ταμεία πρόνοιας θα χρηματοδοτούνται μόνο με ίδια μέσα, χωρίς πρόσθετη κρατική επιχορήγηση. Ήδη, από την 1.7.14, θα εφαρμόζεται η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, ενώ, από το τέλος Ιουνίου, προβλέπεται και η κατάργηση όλων των πόρων (επιβαρύνσεων) που χρηματοδοτούν τις επικουρικές συντάξεις.
3. Για τους κοινωνικούς πόρους που χρηματοδοτούν τις συνταξιοδοτικές παροχές: Σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης του ΔΝΤ, «θα επανεξεταστεί μέχρι το Σεπτέμβριο του 2014 και θα νομοθετηθεί μέχρι το Νοέμβριο του 2014 η κατάργηση των πόρων με τους οποίους χρηματοδοτούνται συντάξεις», αφού εξεταστεί ο τύπος χρηματοδότησης των Ταμείων (είτε με αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών είτε με μείωση των συνταξιοδοτικών δαπανών). Η έκθεση είναι σαφής πως σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να εξεταστεί και το αγγελιόσημο, λαμβάνοντας υπόψη τα στάδια και τις οδηγίες του ΟΟΣΑ.
4. Για τις ασφαλιστικές εισφορές: Προτείνεται η περαιτέρω μείωση κατά επιπλέον 1 ποσοστιαία μονάδα (πέραν της μείωσης των 3,9 ποσοστιαίων μονάδων από 1.7.14) με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο και αφού προηγουμένως (μέχρι τέλη Ιουνίου) επανεξεταστούν οι επιπτώσεις από τη μείωση των εισφορών στα ημερομίσθια, την απασχόληση και τα δημόσια οικονομικά.