Θεωρείται ως ένα από τα πιο πρωτοποριακά μυθιστορήματα της ελληνικής πεζογραφίας του 19ου αιώνα, το σπουδαιότερο έργο του Εμμανουήλ Ροΐδη κι ένα από τα σπουδαιότερα ελληνικά μυθιστορήματα. Είναι η «Πάπισσα Ιωάννα», το «αναθεματισμένο» έργο του σπουδαίου Έλληνα λογοτέχνη που καταδικάστηκε από την Ελληνική Εκκλησία ως «αντιχριστιανικόν και κακόηθες».

Ο μύθος (γι’ άλλους η ιστορία) της Ιωάννας που ξεγέλασε τους πάντες κι έφτασε μέχρι το παπικό αξίωμα, είχε γοητεύσει τον Ροΐδη όταν τον πρωτάκουσε μικρός στη Γένοβα. Και συνεχίζει να γοητεύει το κοινό μέχρι και σήμερα.

Ωστόσο, όταν εκδόθηκε το μυθιστόρημα το 1866 με τον χαρακτηρισμό από τον ίδιο τον συγγραφέα «μεσαιωνική μελέτη», προσέκρουσε πάνω σε αντιδράσεις… μεσαιωνικού τύπου. Και μπορεί η ιστορία να έχει να κάνει με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, όμως η Εκκλησία της Ελλάδας αντέδρασε έντονα με τη δημοσίευση του έργου, μιας και σε αυτό έβλεπε πως κρίνονταν αρνητικά από τον συγγραφέα κάποιες πρακτικές της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το αποτέλεσμα; Ο Ροϊδης και το έργο του αφορίστηκαν από την εκκλησία.

Ποια ήταν η Πάπισσα Ιωάννα;

Η ιστορία της τοποθετείται χρονικά τον 9ο αιώνα, ωστόσο, για πρώτη φορά ακούστηκε τον 13ο αιώνα και σύντομα εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη, ενώ για αιώνες πίστευαν πως ήταν πραγματική ιστορία.

Την πρώτη γραπτή αναφορά για την Πάπισσα Ιωάννα τη συναντάμε στο έργο του 13ου αιώνα «Chronica universalis, Mettensis». Σύμφωνα με το συγγραφέα, Ζαν ντε Μειγύ, υπήρχε ένας ανώνυμος Πάπας που δεν καταγράφτηκε στη λίστα των αρχιεπισκόπων της Ρώμης επειδή ήταν γυναίκα μεταμφιεσμένη σε άντρα και που με τις ικανότητές της κατάφερε να αναρριχηθεί στο αξίωμα του προκαθήμενου της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας. Ωστόσο, ακόμη και ο χρονικογράφος δεν ήταν βέβαιος για το κατά πόσο ήταν βάσιμη η ιστορία, επισημαίνοντας πως χρειάζεται επαλήθευση.

Η πιο γνωστή εκδοχή της ιστορίας για την πάπισσα προέρχεται από το «Χρονικόν για τους Πάπες και τους αυτοκράτορες» που γράφτηκε από έναν μοναχό του τάγματος των Δομινικανών. Σύμφωνα με την εκδοχή αυτή, επρόκειτο για μία Αγγλίδα που έφτασε στη Ρώμη και μεταμφιεσμένη σε άντρα κατάφερε να γίνει μοναχός, παίρνοντας με το όνομα Johannes Anglicus. Χάρη στη μόρφωση και τους τρόπους της έγινε ιδιαίτερα συμπαθητική και σύντομα κατάφερε να ανέβει τις βαθμίδες της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας μέχρι που εκλέχθηκε Πάπας –και μάλιστα παμψηφεί- μετά τον θάνατο του Λέοντα Δ’ (855). Η θητεία της πάπισσας Ιωάννας διήρκεσε δύο χρόνια, εφτά μήνες και τέσσερις ημέρες, οπότε και αποκαλύφθηκε η ταυτότητά της.

Κατά τη διάρκεια μιας πομπής η Πάπισσα έπεσε από το άλογο και μπροστά στα κατάπληκτα μάτια των παρευρισκόμενων, έφερε στο φως ένα μωρό. Για το τέλος της υπάρχουν διάφορες εκδοχές: μία την θέλει να πέθανε κατά τη διάρκεια της γέννας. Και άλλη, πως λιθοβολήθηκε μέχρι θανάτου από το εξαγριωμένο πλήθος

Ο αφορισμός του Ροΐδη

Το 1866 ο Εμμανουήλ Ροΐδης εξέδωσε την «Πάπισσα Ιωάννα». Η ιστορία που εκτυλίσσεται τον 9ο αιώνα μ.Χ. αφορά μία νεαρή κοπέλα, κόρη ιεραποστόλου, η οποία, όταν έμεινε ορφανή, μεταμφιέστηκε σε άντρα και μπήκε σε μοναστήρι. Εκεί γνωρίζει και έναν επισκέπτη μοναχό, τον οποίο ακολουθεί και ζει μαζί του για 7 χρόνια στο ίδιο κελί σε ένα μοναστήρι Βενεδικτίνων.

Οι δυο τους έφυγαν από το μοναστήρι και ταξίδεψαν σε αρκετές χώρες, ώσπου στην Αθήνα, η Ιωάννα εγκατέλειψε τον σύντροφό της και πήγε στη Ρώμη, όπου με τις ικανότητές της κατάφερε να αναρριχηθεί στον Παπικό θρόνο. Ωστόσο, είχε μείνει έγκυος από τον εραστή της και κατά τη διάρκεια μίας λιτανείας το έκπληκτο πλήθος είδε τον… Πάπα Ιωάννη να γεννά ένα ημιθανές βρέφος και να λιθοβολείται μέχρι θανάτου από οργισμένο πλήθος.

Ο Ροΐδης με το έργο του επιχείρησε να στηλιτεύσει τα κακώς κείμενα της Καθολικής Εκκλησίας, αλλά η κριτική του απευθυνόταν και στην Ορθόδοξη, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Ελληνικής εκκλησίας. Εναντίον του Ροΐδη στράφηκαν πολλοί κληρικοί, με πρωτοστάτη  τον Μακάριο  Καρυστίας, ο οποίος με «πύρινα» άρθρα στον Τύπο εξαπέλυε επίθεση κατά του λογοτέχνη.

Η Ιερά Σύνοδος με εγκύκλιό της αναθεμάτισε τον συγγραφέα και το έργο του ως «κακόηθες και βλάσφημον», ζητώντας την παρέμβαση του κράτους για την απαγόρευση κυκλοφορίας του βιβλίου, κάτι που τελικά δεν έγινε.

Στον αφορισμό του έργου ο Ροΐδης απάντησε αρχικά με χιούμορ με τις υποτιθέμενες «Επιστολές ενός Αγρινιώτου» και με την υπογραφή Διονύσιος Σουρλής (στην εφημερίδα Αυγή, Μάιος 1866). Στη συνέχεια, όμως, με έναν πιο σοβαρό και δηκτικό τόνο, με το «Ολίγαι λέξες εις απάντησιν της αφοριστικής εγκυκλίου της Συνόδου», τοπθετήκε για το εκκλησιαστικό ανάθεμα.

Ο συγγραφέας πέθανε στην Αθήνα στις 7 Ιανουαρίου 1904, από καρδιακή προσβολή. Και όπως γράφτηκε στην εφημερίδα ΣΚΡΙΠ : «Προχθές την πρωίαν ενώ ο συγγραφεύς  έπνεε τα λοίσθια, η Ιερά Σύνοδος προέβη εις την άρσιν του αφορισμού, μεθ ό ο ετοιμοθάνατος εκοινώνησε των αχράντων μυστηρίων».

ellada

Newsorama.

Παραμύθι για έναν ιό με… κορώνα και με αισιόδοξο τέλος ότι «ζήσαμε εμείς καλά και ο Κορονοϊός χειρότερα», έγραψε βρεφονηπιοκόμος στην Αθήνα σε μια προσπάθεια να ενημερώσει και να καθησυχάσει παιδιά προσχολικής ηλικίας αλλά και δημοτικού.

Το παραμύθι της Χαράς Πάτρα «Ένας ιός με κορώνα» με δική της εικονογράφηση, κυκλοφορεί ελεύθερο διαδικτυακά από τις εκδόσεις «Φιλύρα» εδώ και τρεις μέρες και ήδη αποτελεί «εργαλείο» για πολλούς γονείς που θέλουν να εξηγήσουν στα παιδιά τους την κατάσταση.

«Η ιδέα μού ήρθε όταν προσπάθησα να εξηγήσω στα δικά μου παιδιά τι συμβαίνει με τον κορονοϊό. Καθίσαμε λοιπόν στο τραπέζι της κουζίνας, τους μιλούσα και ζωγράφιζα και έτσι, σιγά σιγά, γεννήθηκε το παραμύθι», εξηγεί στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων η κ. Πάτρα.

Στην ιστορία της, ο πρωταγωνιστής έχει τρία τριγωνάκια στην κορώνα του, όσα είναι και τα «κόλπα» του, για να αρρωσταίνει τα παιδιά: «Πρώτο τρίγωνο, το στόμα! Έχετε δει ποτέ παιδί να μη βάζει τα χέρια του στο στόμα; Κι αν μάλιστα δεν είναι καθαρά… πάρτυ θα κάνω! Δεύτερο τρίγωνο, η μύτη. Πόσες φορές σκαλίζουν την μύτη τους χωρίς χαρτομάντηλο; Εύκολα μπορώ να κρυφτώ στα δαχτυλάκια τους!Και τρίτο τρίγωνο της κορώνας μου και το πιο πονηρό… κάθε φορά που θα τρίβουν τα μάτια τους με άπλυτα χέρια, τζουπππ! Απλώώώνω το Βασίλειό μου! Όσο έχω αυτή την κορώνα, θα είμαι ανίκητος. Πόσο έξυπνος είμαι, απορώ!».

Όταν όμως στο παραμύθι, τα παιδιά, άκουσαν τις συμβουλές για την καθαριότητα που έπρεπε να τηρήσουν, «τα τριγωνάκια άρχισαν να λιώνουν και ο Κορονοϊός έμεινε χωρίς κορώνα», ενώ «όλες οι ιώσεις του γύρισαν την πλάτη γιατί καμία δεν μπορούσε να του συγχωρήσει τη μανία του, την έπαρση και τον εγωισμό του».

Η συγγραφή του παραμυθιού ήταν για την κ. Πάτρα, όπως λέει, «ένα λιθαράκι που ήθελα να βάλω ώστε τα παιδιά να κατανοήσουν την κατάσταση, χωρίς να φοβηθούν».

«Τα σχολεία έκλεισαν, όλοι είμαστε σπίτι με τα παιδιά μας, στα οποία πρέπει να εξηγήσουμε τι συμβαίνει με τον κορονοϊό και χαίρομαι που το παραμύθι μου μπορεί να συμβάλει σε αυτό», αναφέρει η συγγραφέας. Παρά, μάλιστα, το γεγονός ότι το παραμύθι διακινείται διαδικτυακά μόλις τρεις μέρες, έχει ήδη εκατοντάδες «shares» και γονείς επικοινωνούν μαζί της για να της εκφράσουν τον θετικό αντίκτυπο που έχει στα παιδιά.

«Αυτή, άλλωστε, είναι και η ανταμοιβή μου, η ανταπόκριση του κόσμου αλλά και η κατανόηση αυτού που λέω στο παραμύθι, ότι ο κορονοϊός είναι εγωιστής και μόνο όλοι μαζί ενωμένοι μπορούμε να τον καταπολεμήσουμε και να του πάρουμε την… κορώνα», καταλήγει η κ. Πάτρα.

Πηγή φωτογραφίας: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων

ellada

Newsorama.

Απεβίωσε στα 87 του έτη ο νομπελίστας συγγραφέας και ποιητής Γκίντερ Γκρας

Ο Γερμανός συγγραφέας και ποιητής Γκίντερ Γκρας, βραβευμένος με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1999, πέθανε σήμερα σε ηλικία 87 ετών, ανακοίνωσε το ίδρυμα που φέρει το όνομά του.

Ο συγγραφέας του «Τενεκεδένιου Ταμπούρλου» γεννήθηκε στην Ελεύθερη Πόλη του Ντάντσιχ (το σημερινό Γκντασκ της Πολωνίας) το 1927 και πολλά από τα έργα του διαδραματίζονταν στην πόλη αυτή.

Για πολλούς, ο Γκρας ήταν η φωνή της μεταπολεμικής γενιάς της Γερμανίας που έφερε το βάρος της ενοχής των προγόνων της για τις ακρότητες που διέπραξαν οι Ναζί στην Ευρώπη, όμως το 2005 ξάφνιασε πολλούς όταν αποκάλυψε πως κατά τη διάρκεια του Β” Παγκοσμίου Πολέμου είχε ενταχθεί στον ναζιστικό στρατό.

Οι περισσότεροι γνωρίζουν τον Γκίντερ Γκρας από το “Τενεκεδένιο Ταμπούρλο”, που μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο το 1979 από τον Φόλκερ Σλέντορφ, και αποτελεί το πρώτο μέρος της λεγόμενης “τριλογίας του Ντάντσιχ”, μαζί με τη νουβέλα “Γάτα και Ποντίκι” (1961) και το μυθιστόρημα “Σκυλίσια Μέρα” (1963). Πιο πρόσφατα, ο Γκρας είχε ξεχωρίσει για το “Ο Αιώνας Μου” (1999) και το “Σαν τον Κάβουρα” (2002), ενώ το 2012 έγραψε ένα ποίημα με τίτλο “Η Ντροπή της Ευρώπης”, το οποίο είχε δημοσιευθεί στην Sueddeutsche Zeitung και επέκρινε έντονα τη στάση της γερμανικής κυβέρνησης απέναντι στην Ελλάδα.

Πηγή:News.gr

Newsorama.