Φωτογραφίες στο Instagram με στοίβες βιβλίων δίπλα από μια κούπα καφέ, αποσπάσματα, αγαπημένα κομμάτια, λίστες με προτάσεις, σελιδοδείκτες για να μην χανόμαστε… και μια απορία: Διαβάζουν τελικά τόσο οι Έλληνες; “Η τους έπιασε λόγω καραντίνας; Εκτός από το SMS με κωδικό 6 που τους μετέτρεψε όλους σε αθλητές ο κορονοϊός τελικά έκανε τους πολίτες και «βιβλιοφάγους»;

Βέβαια υπάρχει και η άλλη πλευρά… Η σταθερή άποψη πως το βιβλίο μπορεί να γίνει ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου, να τον «ταξιδέψει», να ανεβάσει την ψυχολογία του και φυσικά να τον κάνει να ξεχάσει. Πράγματα που ειδικά την περίοδο αυτή, των περιορισμών, του εγκλεισμού και της γενικότερης θλίψης που επικρατεί είναι πιο αναγκαία από ποτέ. Μετά από την ερώτηση «βιβλιοφάγοι ή όχι;» και τους «μασκοφόρους» που κρατούν αποστάσεις για να μην συνωστιστούν και περιμένουν υπομονετικά έξω από τα βιβλιοπωλεία από τη στιγμή που ανέβασαν εκ νέου ρολά, είπαμε να κάνουμε τη δίκη μας έρευνα.

Συνομιλήσαμε με τη Βασιλική Μανουσαρίδου, βιβλιοπώλη, πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εκδοτών και Βιβλιοχαρτοπωλών (ΠΟΕΒ) και μέλος του Συλλόγου Εκδοτών Βιβλιοχαρτοπωλών Αθηνών Προαστίων (ΣΒΕΑΠ). Μας εξήγησε τι ακριβώς συμβαίνει στα βιβλιοπωλεία, εάν οι Έλληνες το έριξαν στο διάβασμα αλλά και ποια βιβλία είχαν τη μεγαλύτερη ζήτηση την περίοδο της πρώτης όπως και της δεύτερης καραντίνας.

«Όταν τα βιβλιοπωλεία άνοιξαν μετά από ένα μακροχρόνιο σχετικά lockdown όπου η φόρτιση και η ψυχική κόπωση του κόσμου ήταν πλέον εμφανής, η κίνηση φάνηκε αυξημένη. Στην εβδομάδα που προηγήθηκε των Χριστουγέννων όντως η επισκεψιμότητα στα βιβλιοπωλεία θύμιζε αυτήν προηγούμενων ετών» εξηγεί η Βασιλική Μανουσαρίδου.

«Το βιβλίο ανέκαθεν, εκτός από μέσο επιμόρφωσης και εκπαιδευτικό εγχειρίδιο υπήρξε το μέσο το οποίο βοήθησε το ανθρώπινο πνεύμα να διευρυνθεί, που ερέθισε τη φαντασία, που προκάλεσε και μετά τάισε την πνευματική πείνα του ανθρώπου, που διέδωσε ιδέες, γνώσεις και γεγονότα. Στην περίοδο αυτή που ζούμε, που είναι φυσικά δύσκολη αλλά αντιμετωπίσιμη, τα εύκολα διαθέσιμα μέσα (internet και τηλεόραση) φάνηκαν να είναι ανεπαρκή να καλύψουν την ανάγκη για αναζήτηση, απόλαυση, ανακούφιση και ονειροπόληση ακόμα, του αναγκαστικά αυτοπεριορισμένου κόσμου. Πολύ γρήγορα συνειδητοποιήσαμε, όλοι νομίζω και πολύ περισσότερο όσοι έχουμε άμεση επαφή με τον αναγνώστη, ότι η ανάγκη του να διαβάσει ήταν μεγαλύτερη -όπως ήταν φυσικό- από την περίοδο που είχε την ευχέρεια να βρίσκεται εκτός σπιτιού. Για αυτό και η ΠΟΕΒ, μέσα από αυτή την εμπειρία της έχει σχεδιάσει κάποιες δράσεις, αλλά αυτό είναι κάτι που θα το συζητήσουμε μελλοντικά, όταν θα μπορέσει να υπάρχει ένα είδος »κανονικότητας» στην κοινωνία και την αγορά» σημειώνει.

«Τόσο τα παιδιά όσο και οι ενήλικες έδειξαν πως τα βιβλία ήταν από τις αγαπημένες τους συντροφιές αυτές τις μέρες της καραντίνας» τονίζει η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εκδοτών και Βιβλιοχαρτοπωλών.

- Οι καταναλωτές προτιμούν τις διαδικτυακές αγορές ή να επισκέπτονται τα βιβλιοπωλεία; 

Οι καταναλωτές είναι φυσιολογικό να προτιμήσουν τη φυσική αγορά από τη διαδικτυακή και αυτό όχι γιατί δεν είναι εκπαιδευμένοι ή εξοικειωμένοι με αυτόν τον τρόπο. Η πραγματικότητα είναι αυτή που όλοι πια κατανοούμε: Η επιλογή ενός προϊόντος γίνεται με βάση κριτήρια τα οποία δεν είναι δυνατό να αξιολογηθούν χωρίς την φυσική επαφή. Επιπλέον, η πραγματικότητα με τις απομακρυσμένες πωλήσεις απέδειξε ότι είναι αδύνατο, η όποια οργάνωση από πλευράς μεταφορικών, ταχυδρομικών αλλά και ιδιωτικών μέσων παράδοσης, να ανταπεξέλθει όταν το 100% του πληθυσμού αναγκάζεται να κάνει τις όποιες αγορές του με αυτόν τον τρόπο.

Σε ένα βιβλιοπωλείο ο αναγνώστης θα περιηγηθεί ανάμεσα στα ράφια και θα έχει περισσότερες σίγουρα ατομικές επιλογές από αυτές που η διαφήμιση και ο κατάλληλος αλγόριθμος έχει επιλέξει για αυτόν, και του προβάλλονται μέσα από διαδικτυακούς τρόπους πωλήσεων. Στο βιβλιοπωλείο, κανείς μπορεί να δει όλα τα διαθέσιμα βιβλία, να τα ξεφυλλίσει, να ελέγξει τη γραμματοσειρά, ή το πώς το βιβλίο είναι γραμμένο, να συναντήσει άλλους πελάτες ή τους ίδιους τους εργαζόμενους του βιβλιοπωλείου και να ανταλλάξουν απόψεις, να τους ανοιχτούν δρόμοι. Η επίσκεψη στο βιβλιοπωλείο συχνά είναι τρόπος ψυχοθεραπείας, επικοινωνία, αλλά κυρίως ευκαιρία για την σωστή επιλογή με βάση την προσωπική άποψη ή ανάγκη του αναγνώστη, και ενημέρωση.

- Είδαμε πως όταν άνοιξαν τα βιβλιοπωλεία υπήρχε μεγάλη ζήτηση. Σχηματίστηκαν όντως ουρές;

Ουρές δεν σχηματίστηκαν στα δικά μας καταστήματα, με ελάχιστες εξαιρέσεις και για συγκεκριμένο χρόνο. Οι συνάδελφοι βιβλιοπώλες, επέδειξαν υπευθυνότητα και σύνεση, τηρώντας τα μέτρα και προστατεύοντας τους εαυτούς τους  και τους πελάτες τους. Ουρές και συγκέντρωση δημιουργήθηκαν σε καταστήματα που προσπάθησαν να λειτουργήσουν με click away, και αυτό έδειξε πόσο δύσκολος και ανεπαρκής, τουλάχιστον για τέτοιες περιόδους, είναι αυτός ο τρόπος. Παρόλα αυτά, ναι, η κίνηση και η ζήτηση, ήταν πράγματι σημαντική και αυτό θα πρέπει να είναι μια ενθαρρυντική ένδειξη για το πώς θα πρέπει να αντιμετωπίζεται το βιβλίο και η ανάγνωση από όλους μας και κυρίως από την πολιτεία.

-  Επηρεάστηκαν οι πωλήσεις και οι επιλογές των αναγνωστών από την έξαρση της πανδημίας;

Όχι ιδιαίτερα. Αυτό συνέβη αρχικά, στην περίοδο του πρώτου lockdown, όπου ο κόσμος στράφηκε σε βιβλία που είχαν να κάνουν με επιδημίες, συνωμοσίες κλπ. Πλέον ο κόσμος έχει πιεστεί και κουραστεί από τον καθημερινό βομβαρδισμό για τον ιό και ό,τι προκύπτει από αυτόν και οι προτιμήσεις του κινήθηκαν στο πλαίσιο των προηγούμενων, φυσιολογικών του επιλογών.

- Υπήρξαν «πρωταθλητές» της καραντίνας;

Πολλοί. Εμείς άλλωστε δεν υποστηρίζουμε μόνο τους πρωταθλητές αλλά συνολικά όλους τους «αγωνιζόμενους». Όλα τα βιβλία έχουν τον αναγνώστη τους και κάθε αναγνώστης -ευτυχώς- έχει πολλές επιλογές. Πέρα από το χιούμορ βέβαια, αυτή είναι όντως η δική μας άποψη. Το βιβλιοπωλείο υποστηρίζει την πολυπολιτισμικότητα και την πολυφωνία τόσο στη θεματολογία όσο και στους δημιουργούς. Στην χώρα μας, εκτός από τους εύρωστους κατασκευαστές best sellers έχουμε και αρκετούς θαρραλέους εκδότες που μας προσφέρουν βιβλία που θα χαρακτηρίζονταν λιγότερο ευπώλητα, που μεν εξασφαλίζουν σε αυτούς και τους υπόλοιπους συντελεστές ένα μεγάλο επιχειρηματικό ρίσκο αλλά στον πολιτισμό μας και στο αναγνωστικό κοινό προσφέρουν ένα μεγάλο δώρο. Παρόλα αυτά υπήρχαν κάποια βιβλία που ξεχώρισαν, όπως αυτά που προαναφέραμε.

- Τι διάβασαν οι Έλληνες στο πρώτο και στο δεύτερο lockdown;

Ό,τι συνήθως διαβάζει ο καθένας. Λίγο περισσότερο ίσως και λόγω επικαιρότητας αλλά και πληθώρας εκδόσεων, στράφηκαν στην ελληνική ιστορία και την Ελληνική Επανάσταση. Κατά τα άλλα όμως, οι επιλογές κινήθηκαν στο σύνηθες.
Είναι βεβαίως πολύ νωρίς να έχουμε μια συνολική εικόνα, αλλά από το δικό μας κατάστημα και από κάποιους συναδέλφους που καταφέραμε να επικοινωνήσουμε τα νέα μας, προκύπτει ότι η λογοτεχνία «πήρε κεφάλι» με τους ακόλουθους τίτλους:

• Κορίτσι, γυναίκα, άλλο – Εβαρίστο Μπερναντίν, Εκδόσεις Gutenberg
  

  

• Εκεί που τραγουδάνε οι καραβίδες – Ντέλια Όουενς – Εκδόσεις Δώμα
  

  

• Ο κύριος Γουάιλντερ κι εγώ – Τζόναθαν Κόου – Εκδόσεις Πόλις
• Το σκισμένο τούλι – Έλενα Ακρίτα – Εκδόσεις Διόπτρα
• Ο Ταχυδρόμος – Γιώργος Παπαδάκης – Εκδόσεις Εστία
• Ο φόνος είναι χρήμα – Πέτρος Μάρκαρης – Εκδόσεις Κείμενα

Τα βιβλία σχετικά με την ιστορία ήταν

• Το πικρό ποτήρι – Λένα Διβάνη – Εκδόσεις Πατάκη
• Πώς συλλογάται ο Ρήγας – Δημήτρης Ψαράς – Εκδόσεις Πόλις
• Η φλόγα της ελευθερίας 1821 – 1833 – Ντέϊβιντ Μπρούερ – Εκδόσεις Πατάκη
• Ρίζες και θεμέλια – Μαρία Ευθυμίου, Μάκης Προβατάς – Εκδόσεις Πατάκη
• Το ζορμπαλίκι των ραγιάδων – Νίκος Σαραντάκος – Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου
• Homo Sapiens – Γιούβαλ Νόα Χαράρι – Εκδόσεις Αλεξάνδρεια
  

  

Βιβλία ψυχολογίας, αυτοβελτίωσης

• Σχεδόν όλα τα βιβλία του Χόρχε Μπουκάϊ – Εκδόσεις Opera
• Πολλά βιβλία της Ιζαμπέλ Φιλιοζά και ειδικά όσα αφορούν τις σχέσεις γονιών- εφήβων από τις εκδόσεις Ενάλιος
• Μια νέα ζωή – Έρχαρτ Τόλε – Εκδόσεις Πεδίο
•  Το υπέρτατο μυστικό – Ρόντα Μπερν – Εκδόσεις Πεδίο

Τα παιδικά βιβλία που κινήθηκαν περισσότερο

• Βιβλία σχετικά με την περίοδο και μάλιστα περισσότερο νοσταλγικά ή παραδοσιακά όπως, Ο Καρυοθραύστης σε διάφορες εκδόσεις, Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Ντίκενς ομοίως κλπ.
• Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου – Graphic Novel – Άλκη Ζέη – Εκδόσεις Μεταίχμιο
• Homo Sapiens – Graphic Novel–  Γιούβαλ Νόα Χαράρι – Εκδόσεις Αλεξάνδρεια
• 21 + 1 για το 1821 – Συλλογικό – Εκδόσεις Παπαδόπουλος
• Τα φανταστικά ιπτάμενα βιβλία – Γ. Ε. Τζόϊς – Εκδόσεις Πατάκη
•  Το αγόρι, ο τυφλοπόντικας, η αλεπού και το άλογο, Τσάρλι Μάκεσι, εκδόσεις Παπαδόπουλος

- Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής βιβλίου κατά τη γνώμη και την εμπειρία σας;

Αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Μεγάλο ρόλο παίζει η επικοινωνία πλέον και τι προβάλλεται από τα μέσα, δηλαδή η οικονομική ικανότητα του εκδότη να γνωστοποιεί και να προωθεί κάποιο βιβλίο. Αυτό όπως καταλαβαίνετε όμως, δεν είναι ο σωστός τρόπος να επιλέξει κάποιος βιβλίο.  Για παράδειγμα -και χωρίς διάθεση διάκρισης-, κάποτε μια αναγνώστρια, πελάτισσα στο βιβλιοπωλείο μας, παρασυρμένη από την έντονη διαφήμιση, με θεωρητική όμως παιδεία, μου ζήτησε το «Θεώρημα του Παπαγάλου» του Ν. Γκετζ. για την ίδια. Όταν της εξήγησα περί τίνος επρόκειτο και της έδειξα τι είναι το βιβλίο, άλλαξε βεβαίως την αρχική επιλογή της και αγόρασε ένα βιβλίο που ουσιαστικά θα την ικανοποιούσε. Αλλιώς θα είχε κάνει λάθος επιλογή. Αν με ρωτήσετε πόσο σοβαρό είναι αυτό, θα σας απαντήσω ότι στις μέρες που διανύουμε η οικονομική ικανότητα της πλειοψηφίας του κόσμου είναι σαφώς περιορισμένη και θα μπορούσε να μην διαθέτει επιπλέον χρήματα για την αγορά άλλου βιβλίου. Επίσης μπορεί να κλονίζονταν η εμπιστοσύνη στο ίδιο το βιβλίο. Βιβλία υπάρχουν για όλους τους αναγνώστες. Το ζήτημα είναι α) ο αναγνώστης να βρει και να εμπιστευθεί έναν βιβλιοπώλη -που ευτυχώς υπάρχουν αρκετοί και σε όλη την επικράτεια- που θα είναι σε θέση να τον βοηθήσει να επιλέξει το βιβλίο που θα καλύπτει τις ΔΙΚΕΣ του ανάγκες, χωρίς να περιορίζει τον ορίζοντά του στα διαφημιζόμενα και β) να δει όσα περισσότερα βιβλία μπορεί πριν καταλήξει σε κάποιο-κάποια.

ellada

Newsorama.

Να ανοίξουν τα βιβλιοπωλεία μαζί με τα εποχικά καταστήματα χριστουγεννιάτικων ειδών, τη Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου, ζητά η Σύμπραξη των Εκδοτών. Το σχετικό αίτημα κατατέθηκε με νέα επιστολή προς τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη, στον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ, Στέλιο Πέτσα, και στον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας, Νίκο Χαρδαλιά.

Όπως σημειώνεται στην επιστολή, «αυτό ακριβώς συμβαίνει σε 37 τουλάχιστον ευρωπαϊκές και μη χώρες, όπου τα βιβλιοπωλεία κατατάσσονται στα καταστήματα ζωτικής ανάγκης».

Επίσης, αναφέρουν ότι τα οφέλη από το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων είναι πολλαπλά και εξηγούν: «Στήριξη όσων από τους συμπολίτες μας δεν έχουν εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες για να αποκτήσουν πρόσβαση στο βιβλίο, αποφυγή των ολιγοπωλιακών καταστάσεων που έχουν κάνει την εμφάνισή τους με την παραγγελία βιβλίων μόνο μέσω των μεγάλων ιστοσελίδων, αποφόρτιση των εταιρειών ταχυμεταφορών».

Παράλληλα, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, επισημαίνουν ότι «η πλειοψηφία των περιφερειακών βιβλιοπωλείων, εκτός βιβλίου, πωλούν και εποχιακά χριστουγεννιάτικα είδη, επομένως τίθεται και θέμα «αθέμιτου ανταγωνισμού» βάσει του οποίου απαγορεύτηκαν οι πωλήσεις αυτών των ειδών στα σούπερ μάρκετ».

Καταληκτικά σημειώνουν: «Το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων δεν θα αποτελέσει κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, αντιθέτως θα ωφελήσει την ψυχική υγεία των πολιτών της χώρας. Οι εκδότες ελπίζουμε ότι θα εισακουστούμε και μαζί με εμάς όλοι όσοι επιθυμούν την ανεκτίμητη συντροφιά του βιβλίου στο επίπονο διάστημα που διανύουμε».

ellada

Newsorama.

Ξεκινά το Φεστιβάλ Βιβλίου στη Θεσσαλονίκη και αμέσως…έρχονται μπουρίνια! Όσα χρόνια και να ανατρέξει κανείς πίσω στην ιστορία του θεσμού που ξεκίνησε το 1982 και στη σχετική ειδησεογραφία, θα διαπιστώσει πως οι αέρηδες που σηκώνουν τα πάντα, τα βιβλία που κολυμπούν στον Θερμαϊκό, οι μαμάδες που κυνηγούν παιδιά να τα κρατήσουν στεγνά κάτω από μια ομπρέλα ή κάποιο υπόστεγο, είναι «παράδοση», κάτι σαν την μαύρη μπύρα με λουκάνικο στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.

Φέτος οι ιδιαίτερες υγειονομικές συνθήκες και τα μέτρα για την πρόληψη της διασποράς της πανδημίας του κορονοϊού «απείλησαν» να …σπάσουν την παράδοση. Το φετινό Φεστιβάλ Βιβλίου μεταφέρθηκε χρονικά κι έπιασε Ιούλη.

Οι καταιγίδες δεν έλειψαν, επιβεβαίωσαν τη σχέση αγάπης με τους βιβλιόφιλους, αλλά συνολικά τις ημέρες της διοργάνωσης οι καιρικές συνθήκες ήταν αισθητά καλύτερες σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, τόσο που οι διοργανωτές του φεστιβάλ να εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο η γιορτή του βιβλίου να μετακομίσει μόνιμα στον Ιούλιο.

«Δεν γλιτώσαμε και φέτος από τις βροχές, αλλά σε σχέση με άλλες χρονιές ήμασταν πολύ καλύτερα. Οπότε, ναι, το σκεφτόμαστε σοβαρά να μεταφέρουμε χρονικά το Φεστιβάλ», δήλωσε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εκδοτών Βορείου Ελλάδος -φορέας που διοργανώνει το Φεστιβάλ- Χαράλαμπος Μπαρμπουνάκης.

Οι καλύτερες καιρικές συνθήκες αποτυπώνονται ξεκάθαρα στην επισκεψιμότητα της φετινής διοργάνωσης, αλλά και στις αυξημένες -κατά 30% έως 40%- πωλήσεις βιβλίων, που κατέγραψαν οι συμμετέχοντες εκδότες.

«Ήταν μια ευχάριστη έκπληξη η προσέλευση του κόσμου, που δεν ήταν μόνο Θεσσαλονικείς, αλλά πολίτες από διάφορα μέρη της Ελλάδας.

Ήταν η πρώτη μεγάλη ανοιχτή εκδήλωση πολιτισμού που πραγματοποιήθηκε στη χώρα μετά την καραντίνα και οι πωλήσεις επιβεβαίωσαν μία ανοδική πορεία για το βιβλίο, η οποία είχε διαφανεί ήδη από το φθινόπωρο, παγιώθηκε στην περίοδο της καραντίνας μέσα από τις ηλεκτρονικές πωλήσεις και συνολικά αποδίδεται στο ότι η οικονομία ισορροπεί και γενικότερα οι συνθήκες βελτιώνονται στην καθημερινότητα των ανθρώπων», εξήγησε ο κ. Μπαρμπουνάκης.

Φυσικά η πανδημία επέφερε σημαντικές αλλαγές και στον χάρτη του βιβλίου, καθώς η στροφή των καταναλωτών στα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία είναι μια τάση που φαίνεται να διατηρείται και μετά το άνοιγμα των φυσικών καταστημάτων.

Η τάση αυτή ευνοεί τις επιχειρήσεις που εδώ και χρόνια επένδυσαν στο ηλεκτρονικό εμπόριο παράλληλα με τη λειτουργία των καταστημάτων τους, αλλά θέτει προβληματισμούς για την επιβίωση μικρών βιβλιοπωλείων.

«Το πρόβλημα αυτό υπήρχε και προ κορονοϊού και προ της ανόδου του ηλεκτρονικού εμπορίου και σχετίζεται με το ότι βγαίνουν πια τόσο πολλοί τίτλοι, που είναι πρακτικά αδύνατο να είναι ενημερωμένα τα μικρά βιβλιοπωλεία για όλες τις νέες εκδόσεις.

Έτσι λειτουργούν με παραγγελίες για τις οποίες όμως καταφεύγουν σε μεσάζοντα, δεν έχουν τη δυνατότητα να έλθουν σε απευθείας επαφή με τον εκδότη για να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη έκπτωση και έτσι το κέρδος τους είναι σημαντικά μειωμένο», σημείωσε ο κ. Μπαρμπουνάκης, εκτιμώντας πως διέξοδο για τα μικρά καταστήματα μπορεί να αποτελέσει τόσο η επένδυση σε υποδομές ηλεκτρονικού εμπορίου, όσο και η διαφοροποίηση μέσω της εξειδίκευσης σε κατηγορίες βιβλίων.

Στη διάρκεια του Φεστιβάλ Βιβλίου, ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βορείου Ελλάδος παρήγγειλε σε εταιρεία δημοσκοπήσεων έρευνα, προκειμένου να αποτυπωθεί με στοιχεία και αριθμούς το νέο τοπίο που διαμορφώνεται στην αγορά του βιβλίου.

Από τα μέχρι τώρα στοιχεία προκύπτει ότι στη διάρκεια της καραντίνας την πλειοψηφία του αναγνωστικού κοινού αποτέλεσαν οι γυναίκες, ενώ έκπληξη, σύμφωνα με τον κ. Μπαρμπουνάκη, αποτελεί το εύρημα ότι περισσότερο δημοφιλή ήταν βιβλία ιστορικού, φιλοσοφικού, κοινωνιολογικού ενδιαφέροντος, βιβλία προβληματισμού.

(φωτογραφίες αρχείου)

ellada

Newsorama.

ellada

Newsorama.

«Οι δυστυχίες, στην πραγματικότητα, είναι μια κοινή υπόθεση, αλλά δύσκολα τις πιστεύει κανείς όταν του πέσουν στο κεφάλι. Υπήρξαν στον κόσμο τόσες πανούκλες όσοι και οι πόλεμοι. Και παρόλα αυτά οι πανούκλες και οι πόλεμοι πάντα βρίσκουν τους ανθρώπους το ίδιο απροετοίμαστους»!

Τα σπουδαία λογοτεχνικά έργα, διαθέτουν ένα πολύ ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Παραμένουν επίκαιρα, σε σημείο ανατριχιαστικό, μάλιστα, όσα χρόνια κι αν περάσουν από την πρώτη έκδοσή τους. Σε αυτή ακριβώς την κατηγορία υπάρχει και «η Πανούκλα» του Γάλλου φιλόσοφου, λογοτέχνη και συγγραφέα, Αλμπέρ Καμύ που τις τελευταίες εβδομάδες πουλάει χιλιάδες αντίτυπα σε όλη την Ευρώπη και φυσικά και στη χώρα μας.

Η «Πανούκλα» του Καμύ στις ημέρες μας έχει διτή φύση. Η μία, η αλιγορική, που αφορά την εξάπλωση του ναζισμού ή γενικότερα των απολυταρχικών και φασιστικών καθεστώτων και η δεύτερη, η αυτοαναφορική που μιλά για την πανδημία και όλα τα συνεπακόλουθά της, όπως η καραντίνα, πολλά από τα οποία τα ζούμε και εμείς σήμερα με την πανδημία του κορονοϊού.

Ο Καμύ έγραψε το σπουδαίο αυτό έργο του το 1947, σε μια φορτισμένη ατμόσφαιρα. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος έχει τελειώσει πριν από περίπου δυο χρόνια, η ανθρωπότητα έχει ζήσει στο πετσί της το ναζισμό και ταυτόχρονα υπάρχει και η αυξανόμενη επιρροή του κουμμουνισμού πέρα και έξω από το «Σιδηρούν Παραπέτασμα». Για να κάνει ακόμα πιο δυνατούς τους συμβολισμούς του, μάλιστα, τοποθετεί όλη τη δράση στην άνοιξη του 1940…

Οι πρωταγωνιστές και η πλοκή του έργου

Τότε, στο Οράν, μια παραλιακή πόλη της Αλγερίας , ο γιατρός Μπερνάντ Ριέ βγαίνει από το σπίτι του προκειμένου ν’ αρχίσει τις κατ’ οίκον επισκέψεις στους ασθενείς του. Στην είσοδο του σπιτιού του σκοντάφτει σε ένα πεθαμένο ποντίκι.

Το συγκεκριμένο γεγονός του προκαλεί μια εύλογη απορία διότι η Οράν είναι μια καθόλα ήσυχη, καθαρή και τακτοποιημένη πόλη. Αυτό, όμως, ήταν μόνο η αρχή. Μέσα στον επόμενο μήνα χιλιάδες ποντίκια θα βγουν από τα υπόγεια και τους υπονόμους, για να ξεψυχήσουν στους δρόμους.

Ο Ριέ ξέρει πως αυτό που συμβαίνει μόνο δυσάρεστα γεγονότα μπορεί να προμηνύει.

Οι φόβοι του θα επιβεβαιωθούν όταν έλθουν τα πρώτα κρούσματα. Πυρετός, λήθαργος, κόκκινα μάτια, σκασμένα χείλη, πρησμένοι βουβώνες, παραλήρημα, κηλίδες στο σώμα. Μέσα σε 24 ώρες από την εκδήλωση των συμπτωμάτων οι περισσότεροι ασθενείς πεθαίνουν.

Ο Μπερνάντ Ριέ ζητά τη βοήθεια του ηλικιωμένου γιατρού Καστέλ και οι δυο τους με τρόμο θα διαπιστώσουν πως έχουν να κάνουν με έναν εχθρό που στην πολιτισμένη δύση θεωρούταν ότι είχε πλέον εκλείψει: Την πανούκλα. Τον «Μαύρο Θάνατο» που στο μεσαίωνα είχε θερίσει εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη!

Από εκείνο το σημείο και έπειτα ξεκινάει μια μάχη για να νικηθεί η πανούκλα αλλά ταυτόχρονα και μια μάχη των ανθρώπων με τους εαυτούς τους…

Οι Αρχές της πόλης αν και αρχικά δεν θέλουν στη συνέχεια αναγκάζονται να πάρουν περιοριστικά μέτρα. Οι θάνατοι αυξάνονται εκθετικά κάθε ήμερα που περνάει. Όλα τα ζώα που μπορεί να έχουν ψύλλους εκτελούνται στη μέση του δρόμου. Κάποια στιγμή ολόκληρη η πόλη θα μπει σε καραντίνα. Απαγορεύεται η είσοδος αλλά και η έξοδος από αυτή. Τρένα και καράβια απαγορεύεται να την προσεγγίσουν. Η μόνη επικοινωνία με τον έξω κόσμο είναι τα τηλεγραφήματα.

Οι οικογένειες των θυμάτων μπαίνουν σε καραντίνα μέσα στην… καραντίνα και μεταφέρονται όλοι στον καταυλισμό που φτιάχτηκε στο γήπεδο της πόλης.

Οι κάτοικοι της πόλης αποχωρισμένοι από τα αγαπημένα τους πρόσωπα, νιώθουν ότι έχουν καταδικαστεί σε μια ιδιότυπη εξορία μέσα στα ίδια τους τα σπίτια και ο καθένας από αυτούς έχει και διαφορετική αντίδραση απέναντι στην απομόνωση,τον φόβο και τον θάνατο.

Ήρωες του Καμύ, πέρα από τον Μπερνάντ Ριέ και τον γέρο γιατρό Καστέλ, είναι ο Ταρού που θα συντονίσει τους εθελοντές που θα βοηθήσουν το ιατρικό προσωπικό να ανταπεξέλθει στα αυξημένα κρούσματα. Είναι ο Ραμπάρ, ένας δημοσιογράφος που πήγε για ρεπορτάζ στην πόλη και τελικά βρέθηκε εγκλωβισμένος στην καραντίνα. Είναι ο Γκράν, ο χαμηλόβαθμος κυβερνητικός υπάλληλος που καθημερινά ασχολείται με τα στατιστικά της επιδημίας και είναι και ο πατήρ Πανελού ο οποίος βγάζει έναν πύρινο λόγο προς τους κατοίκους του Οράν και τους λέει πως «αν σήμερα βρίσκεστε αντιμέτωποι με την πανούκλα, είναι επειδή σήμανε η ώρα να σκεφτείτε» και προειδοποιεί πως «οι δίκαιοι δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν, όμως οι φαύλοι έχουν κάθε λόγο να τρέμουν».

Η καραντίνα, το αισιόδοξο τέλος και το σήμα κινδύνου

Μια από τις «σκηνές» που ο Καμύ περιγράφει την καραντίνα στην άλλοτε πανέμορφη πόλη είναι συγκλονιστική και οι παραβολές με το σήμερα σχεδόν αναπόφευκτες:

«Τους έβλεπες πια να διασχίζουν βιαστικοί τους δρόμους, γερμένοι μπροστά, φράζοντας μ’ ένα μαντίλι ή με το χέρι τους το στόμα. Το βράδυ, αντί οι άνθρωποι να μαζεύονται πολλοί μαζί προσπαθώντας να παρατείνουν τη διάρκεια αυτών των ημερών που καθεμιά τους μπορούσε να είναι κι η τελευταία γι’ αυτούς, συναντούσες μικρές ομάδες ατόμων που βιάζονταν να γυρίσουν στο σπίτι τους ή να χωθούν στα καφενεία. Έτσι, για μερικές μέρες, την ώρα του σούρουπου, που έπεφτε γρηγορότερα αυτή την εποχή, οι δρόμοι ήταν έρημοι και μόνος ο άνεμος θρηνολογούσε ανάμεσά τους ασταμάτητα».

Στο κλείσιμο του συγκεκριμένου αριστουργήματος, ο συγγραφέας ανοίγει διάπλατα το παράθυρό της αισιοδοξίας, τονίζοντας ότι τα τρωκτικά εξαφανίστηκαν και η πανδημία περιορίστηκε στο ελάχιστο, αλλά ταυτόχρονα προειδοποιεί πως κανείς δεν μπορεί να είναι ήσυχος πως αυτό δεν θα ξανασυμβεί και, ουσιαστικά, καλεί τους πάντες σε μέγιστη επαγρύπνηση.

«Ακούγοντας τις κραυγές της χαράς που ανέβαιναν από την πόλη, ο Ριέ αναλογιζόταν πως η χαρά αυτή δεν θα ήταν ποτέ σίγουρη. Γιατί ήξερε αυτό που αγνοούσε το χαρούμενο πλήθος, και που μπορεί κανείς να το διαβάσει στα βιβλία, δηλαδή ο βακίλλος της πανούκλας δεν πεθαίνει ούτε εξαφανίζεται ποτέ, πως μπορεί να μείνει δεκάδες χρόνια κοιμισμένος μέσα στα έπιπλα και στα ρούχα, πως περιμένει υπομονετικά μέσα στα δωμάτια, στα υπόγεια, στα σεντούκια, στα μαντήλια και στα χαρτιά και πως ίσως θα ερχόταν μία μέρα που για τη δυστυχία και τη γνώση των ανθρώπων, η πανούκλα θα ξυπνούσε τα ποντίκια της και θα τα έστελνε να ψοφήσουν σε μία ευτυχισμένη πόλη».

Και αυτό αφορά και τις πανδημίες και τα φασιστικά καθεστώτα.

Και τρεις προτάσεις για… επίκαιρα αναγνώσματα

Και μιας και ο λόγος για επίκαιρα βιβλία, καλό θα ήταν, τώρα που διαθέτουμε άπλετο χρόνο, να διαβάσουμε (εκτός από το αριστούργημα του Καμύ) και τρία ακόμα.

Το πρώτο είναι «Το παιχνίδι της σφαγής» του Ευγένιου Ιονέσκου όπου σε μια χαρούμενη πόλη πέφτει επιδημία διαλύοντας τον κοινωνικό ιστό. Συγκλονιστικό και άκρως επίκαιρο το απόσπασμά που ακολουθεί:

«Σας συγκέντρωσα εδώ για τελευταία φορά, στην πλατεία της πόλης μας, για να σας ενημερώσω: Μας συμβαίνει κάτι εντελώς ανεξήγητο. Δεχθήκαμε επίθεση από ένα λοιμό αγνώστων αιτιών. Οι γειτονικές πόλεις και χώρες μας έχουν κλείσει τα σύνορά τους. Στρατός έχει κυκλώσει την πόλη μας. Κάθε είσοδος και έξοδος απαγορεύεται. Μέχρι χτες ήμασταν ελεύθεροι, όμως από σήμερα είμαστε σε καραντίνα»!

Το δεύτερο είναι το «Περί τυφλότητας» του Ζοζέ Σαραμάγκου όπου σε μια χώρα εμφανίζονται περιστατικά αιφνίδιας τύφλωσης και η κυβέρνηση αποφασίζει να βάλει τους τυφλούς σε καραντίνα αποκαλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο το σκληρό πρόσωπο του ανθρώπου.

Το τρίτο και τελευταίο είναι το σατυρικό «η μάσκα του κόκκινου θανάτου» του σπουδαίου Έντγκαρ Άλαν Πόε. Η πλοκή ακολουθεί την ιστορία του πρίγκιπα Πρόσπερο στην προσπάθεια του να αποφύγει ένα θανατηφόρο λοιμό γνωστό ως Κόκκινος Θάνατος, ενώ βρίσκεται κρυμμένος στο αβαείο του, σε μια… ιδιότυπη καραντίνα. Ο «Κόκκινος Θάνατος»είναι μια φανταστική αρρώστια η οποία, όπως περιγράφει ο Πόε, προκαλεί οξείς πόνους, εκκρίσεις αίματος, ζαλάδας και τελικά κατάρρευση οδηγώντας τον ασθενή σε θάνατο σε λιγότερο από μισή ώρα.

ellada

Newsorama.

Τα δανείστηκαν, τα διάβασαν- λογικά- αλλά στη συνέχεια ξέχασαν να τα επιστρέψουν. Περίπου 5.000 βιβλία από τις βιβλιοθήκες του δήμου Θεσσαλονίκης έφυγαν από τα ράφια τους και δεν έχουν επιστρέψει μέχρι και σήμερα.

Κάποιοι, σύμφωνα με τους βιβλιοθηκονόμους, φαίνεται πως ξέχασαν τελείως ότι τα δανείστηκαν και τα πήραν μαζί τους στις βαλίτσες φεύγοντας με την ολοκλήρωση των σπουδών τους από τη Θεσσαλονίκη. Κάποιοι άλλοι, αφού είδαν ότι πέρασε ο καιρός, ντράπηκαν να τα επιστρέψουν, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις οι δανειζόμενοι, προκειμένου να αποφύγουν την αυτοπρόσωπη παρουσία στις βιβλιοθήκες, αποφάσισαν να τα επιστρέψουν μέσω ταχυδρομείου, όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ.

Πρόκειται για βιβλία από την Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη, τα παραρτήματα και τις παιδικές βιβλιοθήκες.

Από το 2001 έως το 2010, με βάση τα στοιχεία από τη Διεύθυνση Βιβλιοθηκών και Μουσείων του δήμου Θεσσαλονίκης, (σ.σ. στα στοιχεία περιλαμβάνεται η Κεντρική Βιβλιοθήκη επί της οδού Εθνικής Αμύνης, τα παραρτήματα και οι παιδικές, ενώ λείπουν οι δανεισμοί από το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο και την Κινητή Βιβλιοθήκη) καθυστέρησαν να επιστραφούν 615 τόμοι.

Από το 2011 και έως το 2017 οι «ξεχασιάρηδες» φαίνεται πως αυξήθηκαν και ο αριθμός των τόμων που καθυστέρησαν να γυρίσουν στα ράφια ανέβηκε στους 4.337, με τους βιβλιοθηκονόμους να ζητούν ένα μέρος να επιστρέψει σταδιακά. Όπως αναφέρουν, ακόμη κι αν κάποιος νιώθει αμήχανα που καθυστέρησε να το επιστρέψει για καιρό μπορεί να το αφήσει σε κάποιο πάγκο βιβλιοθήκης, χωρίς να δώσει τα στοιχεία του.

Πάντως, παρά τις καθυστερήσεις στις επιστροφές, σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα εξακολουθούν να κινούνται οι δανεισμοί στις βιβλιοθήκες του κεντρικού δήμου. Χαρακτηριστικό είναι πως το πρώτο δεκάμηνο του 2019 καταγράφηκαν 291.534 δανεισμοί και εκτιμάται πως ίσως ξεπεραστεί το νούμερο του 2018, όπου συνολικά έγιναν 344.378.

Τίτλοι αξίας 18.000 ευρώ δεν έχουν επιστραφεί στη βιβλιοθήκη της Κατερίνης

Ανάλογη είναι η εικόνα και στη δημοτική βιβλιοθήκη της Κατερίνης, καθώς σύμφωνα με στοιχεία που διατίθενται από το αρχείο, από την περίοδο του 2010 έως και σήμερα δεν έχουν επιστραφεί 1.200 τίτλοι βιβλίων αξίας περίπου 18.000 ευρώ.

Η δημοτική βιβλιοθήκη Κατερίνης ξεκίνησε μια καμπάνια τις τελευταίες ημέρες για την επιστροφή βιβλίων ενημερώνοντας τα μέλη της που τα δανείστηκαν και για οποιοδήποτε λόγο δεν τα έχουν επιστρέψει πως τους παρέχεται η δυνατότητα να τα γυρίσουν τώρα χωρίς επιπτώσεις ή κυρώσεις.

(φωτογραφία αρχείου)

ellada

Newsorama.

Πολιτική

Newsorama.

paraxena

Newsorama.

Όλοι οι νέοι στην Ιταλία που έχουν τα 18α γενέθλιά τους από τις 3 Νοεμβρίου έως και την τελευταία ημέρα του έτους, μπορούν να διεκδικήσουν 500 ευρώ από το κράτος, για να τα δαπανήσουν με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Εάν δε το αποτέλεσμα αυτού του πειράματος, είναι ικανοποιητικό, η κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να το παρατείνει χρονικά ενώ σίγουρα θα επεκταθεί και σε άλλες κοινωνικές ομάδες.

Οι 18άρηδες δικαιούχοι — που μπορούν να διεκδικήσουν το ποσό μέσω της ειδικής εφαρμογής 18app- θα πρέπει να ξοδέψουν τα χρήματα σε πολύ συγκεκριμένα πράγματα και ειδικότερα: σε βιβλία, σε εισιτήρια για συναυλίες, θέατρα, κινηματογράφο, μουσεία, για ταξίδια σε εθνικά πάρκα και για άλλες, αυστηρά όμως πολιτιστικές δραστηριότητες.

Η απόφαση αυτή, σύμφωνα με τον Independent θα κοστίσει στο ιταλικό κράτος 290 εκατ. ευρώ, όπως όμως τονίζει ο Tommaso Nannicini, ο οποίος είναι και ο εμπνευστής αυτού του σχεδίου για να τονώσει το ενδιαφέρον των νέων στις τέχνες, τα γράμματα και γενικότερα τον πολιτισμό, αυτά τα χρήματα δεν θα μπορούσαν να ξοδευτούν για καλύτερο σκοπό.

«Η πρωτοβουλία στέλνει ένα σαφές μήνυμα προς τους νέους, υπενθυμίζοντάς τους ότι ανήκουν σε μια κοινότητα που τους καλωσορίζει κατά την ενηλικίωση τους» είπε χαρακτηριστικά στην Corriere και τόνισε παράλληλα πως πόσο σημαντικό είναι να μάθουν οι νέοι να «καταναλώνουν» προϊόντα του πολιτισμού που τους βοηθούν για την ίδια την εξέλιξη και την πνευματική τους ανάπτυξη και ωρίμάνση.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να «κατεβάσουν» την εφαρμογή πριν από το τέλος του έτους ακόμη και εάν τα 18α γενέθλιά τους είναι το 2017 ενώ παρέχονται τυπωμένα και «κατεβασμένα» vaouchers από το Υπ.Πολιτισμού.

Σημειώνεται πως του χρόνου σε ένα αντίστοιχο πρόγραμμα, θα διατεθούν από 500 ευρώ σε κάθε δάσκαλο, για να τα δαπανήσει για την περαιτέρω ανάπτυξη της σταδιοδρομίας του..huffingtonpost.gr/

karfitsa.gr-Diethni

Newsorama.

paraxena

Newsorama.

Από την Παναγιώτα Κιρκύρη

Μπορεί μια καλή ταινία στο Netflix να είναι μια εύκολη λύση για να ηρεμήσεις από μια κουραστική μέρα, αλλά το να διαβάσεις μερικά από τα αγαπημένα σου βιβλία με θέμα την μόδα, θα είναι πάντα ένας καλύτερος τρόπος χαλάρωσης. Εάν θες να ξεσκονίσεις τις γνώσεις σου για την μόδα, τότε ήρθε η στιγμή για να ενημερωθείς για όλα εκείνα τα fashion books που μόλις κυκλοφόρησαν!

Το σου παρουσιάζει μερικά από τα must have βιβλία που πρέπει να διαβάσεις!

 

 

1 of 10

---

 

moda

Newsorama.

]]>