Συμφωνία που επιμηκύνει την κρίση δεν πρόκειται να ψηφίσω, έξι χρόνια καταφέρομαι εναντίον τέτοιων συμφωνιών, τονίζει ο Γιάνης Βαρουφάκης σε συνέντευξή του «Στο Κόκκινο». Θέτοντας κρίσιμα ερωτήματα, όπως το τι θα συμφωνηθεί για χρηματοδότηση, χρέος, ανάπτυξη, κόκκινα δάνεια, επιφυλάσσεται να λάβει την απόφασή του όταν η τελική συμφωνία έρθει στην Βουλή.
Ο τέως υπουργός Οικονομικών ασκεί έντονη κριτική στους εταίρους-δανειστές και σε όσα ζητούν, επιμένει ότι την κρίσιμη στιγμή θα πάταγε το κουμπί του plan B, αλλά προτρέπει σε στήριξη της κυβέρνησης τώρα που δίνει τη μάχη, καθώς «πλέον βρισκόμαστε σε άλλη φάση».
Εκφράζει απόλυτη εμπιστοσύνη στον Ευ.Τσακαλώτο και στον Αλέξη Τσίπρα, που, όπως λέει, ξέρουν πολύ καλά τι πρέπει να κάνουν και «πασχίζουν, μάχονται με ηρωισμό» υπό αντίξοες συνθήκες για να καταφέρουν να επιβάλλουν όρους λογικής και συνθήκες που θα δημιουργούν ελπίδες και συνθήκες βιωσιμότητας για την ελληνική οικονομία, κατά τη διαπραγμάτευση αυτής της «καταστροφικής συμφωνίας» που πρότειναν οι δανειστές.
Το έργο της κυβέρνησης είναι πολύ δύσκολο, προειδοποιεί, και τονίζοντας ότι «όμως δεν έχουμε άλλη επιλογή», αφήνει -έστω μηδαμινές- ελπίδες να τα καταφέρει.
Στην ενδιαφέρουσα συνέντευξή του ο Γιάνης Βαρουφάκης μιλά ακόμη για το το plan B, καταγγέλλει την τρόικα εσωτερικού μιλώντας για «φέουδα της τρόικας στο ελληνικό δημόσιο», αποκρούει την κριτική περί λαθών και κωλυσιεργίας της ελληνικής κυβέρνησης που εμπόδισαν την σύναψη μιας ηπιότερης συμφωνίας τους προηγούμενους έξι μήνες.
«Δυστυχώς η τρόικα, το Εurogroup, οι Θεσμοί δεν ήθελαν συμφωνία πριν εξαντληθούν όλα τα αποθέματα του ελληνικού δημοσίου έτσι ώστε η κυβέρνησή μας να ταπεινωθεί» λέει μεταξύ άλλων, ενώ σε ότι αφορά τα δικά του λάθη που παραδέχεται ότι υπήρξαν, επισημαίνει ότι θα έρθει η στιγμή του απολογισμού, αλλά τώρα είναι «ώρα μάχης».
Αναφερόμενος στην υπόθεση του Plan B, ο Γιάννης Βαρουφάκης αφού υπενθύμισε ότι πριν την αποκάλυψη του εναλλακτικού σχεδίου του ασκήθηκε κριτική με την κατηγορία ότι δεν διέθετε, τόνισε πως εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι «η εντονότατη κριτική που έγινε δεν είχε καμία σχέση με το plan B αυτό καθ” αυτό. Στόχος ήταν να αποδομηθεί η προσπάθεια που έκανε η κυβέρνηση επί πέντε μήνες που στόχο είχε να ανακτήσει την εθνική κυριαρχία και την αξιοπρέπεια των Ελλήνων έναντι της Ευρώπης. Αυτό κάποιοι και κυρίως η τρόικα εσωτερικού δεν μας το συγχώρεσε. Είναι πάρα πολύ απλό».
Ο κ. Βαρουφάκης επανέλαβε τις καταγγελίες για «φέουδα της τρόικας στο ελληνικό δημόσιο», λέγοντας χαρακτηριστικά ότι κατά την άσκηση των καθηκόντων του «καθημερινά» αντιμετώπιζε συμπεριφορές που δυσχέραιναν το έργο της διαπραγμάτευσης.
«Οποιοσδήποτε έχει επαφή με την ελληνική δημόσια διοίκηση το ξέρει αυτό. Τα τελευταία πέντε χρόνια η τρόικα σταδιακά αλλά με αποφασιστικότητα κατάφερε να δημιουργήσει φέουδα, κάποια κάστρα, εντός του ελληνικού Δημοσίου. Και τα χρησιμοποίησε και τα χρησιμοποιεί ως δικό της έδαφος μέσα από το οποίο ουσιαστικά επενδύει στην καταστροφική πολιτική των τελευταίων πέντε ετών. Αυτό το ξέραμε όλοι μας. Στόχος μας ήταν σιγά-σιγά να ανακτήσουμε την εθνική κυριαρχία όσον αφορά αυτά τα φέουδα στο Δημόσιο [...] Σε κάποιο βαθμό αυτό το πετύχαμε, αλλά οι δανειστές την 12η Ιουλίου απαίτησαν το έδαφος αυτό να το δώσουμε πίσω».
Η κυβέρνηση πασχίζει, μάχεται με ηρωισμό για να αποφύγει αυτήν την εκ νέου παράδοση, αναγνώρισε ο κ. Βαρουφάκης.
Ερωτηθείς πώς αξιολογεί την πορεία της τρέχουσας διαπραγμάτευσης με τους δανειστές να φέρονται να ζητούν αλλαγές ακόμη και σε ψηφισμένα νομοσχέδια, όπως οι 100 δόσεις, και να επαναφέρουν παλαιότερες απαιτήσεις, ο κ. Βαρουφάκης άφησε να εννοηθεί ότι με την τροπή που πήραν τα πράγματα μετά την αποδοχή της πρότασης των δανειστών από την κυβέρνηση στη Σύνοδο Κορυφής, δεν τον εκπλήσσει σχεδόν τίποτα, μιλώντας ουσιαστικά για προδιαγεγραμμένες εξελίξεις.
«Η τρόικα από την πρώτη στιγμή, από την 25η Ιανουαρίου, ήταν αποφασισμένη και ενωμένη σε ένα πράγμα: να μην υπάρξει καμία αμφισβήτηση από την πλευρά της νέας κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ των βασικών παραμέτρων των καταστροφικών προγραμμάτων που επέβαλε στην Ελλάδα τα τελευταία πέντε χρόνια. Στη διάρκεια των μηνών αυτών της σκληρής διαπραγμάτευσης καταφέραμε όλοι μαζί σε κυβερνητικό επίπεδο να κάνουμε κάποια πράγματα τα οποία η τρόικα έσπευσε να χαρακτηρίσει ως μονομερείς ενέργειες, casus belli κτλ.. Από τότε, μετά το δημοψήφισμα, που η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός έκριναν ότι έπρεπε να αποδεχθούμε αυτή την πολύ επώδυνη συμφωνία, από εκείνη τη στιγμή η τρόικα προσπαθεί να ανακτήσει αυτό το έδαφος, και το κάνει με όποιο τρόπο μπορεί».
Ωστόσο, συνέχισε ο κ. Βαρουφάκης «η κυβέρνηση μας σωστά πράττοντας προσπαθεί να τους σταματήσει. Και αυτή η διελκυστίνδα θα συνεχίζεται, και χρειάζεται στήριξη της κυβέρνησης σε αυτή την προσπάθειά της να μην επιτρέψει στην τρόικα να επανακτήσει αυτό το έδαφος που με τόσο αίμα και κόπο καταφέραμε να πάρουμε πίσω αυτούς τους μήνες».
Κατηγορηματικός ότι η μη ύπαρξη συμφωνίας μέχρι σήμερα δεν οφείλεται σε παραλείψεις και κωλυσιεργία της κυβέρνησης ήταν ο κ. Βαρουφάκης. Δεν υπήρξε κανένα περιθώριο για συμφωνία, είπε.
«Λάθη έχουμε κάνει, όποιος πασχίζει για την απελευθέρωση ενός λαού θα κάνει και λάθη, αλλά αυτό (η μη ύπαρξη συμφωνίας) δεν ήταν ένα λάθος που κάναμε» είπε χαρακτηριστικά, παραπέμποντας στις προτάσεις για σοβαρές μεταρρυθμίσεις (πάταξη φοροδιαφυγής, διαφθοράς κτλ) που είχε κάνει από το πρώτο κιόλας Eurogroup, με την πρόθεση να υλοποιηθούν άμεσα.
«Η τρόικα ήταν αυτή που μας έλεγε ότι δεν πρέπει να υπάρξει καμία νομοθέτηση, καμία μεταρρύθμιση μέχρις ότου ολοκληρωθούν αυτές οι ατέρμονες διαπραγματεύσεις. Και γιατί ήταν ατέρμονες; Επειδή εμείς καθυστερήσαμε; Σε καμία περίπτωση. Ήταν ατέρμονες γιατί προσπαθούσαμε για παράδειγμα να κλείσουμε μια συμφωνία για το θέμα του ΦΠΑ και η τρόικα αρνιόταν. Προχωρούσε στο επόμενο θέμα χωρίς να έχει κλείσει το προηγούμενο. Ήταν σαν μια γάτα που κυνηγά την ουρά της αυτή η διαπραγμάτευση».
Διαβεβαιώνοντας ότι στόχος της ελληνικής κυβέρνησης ήταν πάντα να καταλήξει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα σε συμφωνία με τους εταίρους, ο κ. Βαρουφάκης εμφανίζεται βέβαιος πλέον ότι αυτό δεν αποτελούσε και επιθυμία των δανειστών, οι οποίοι σύμφωνα με τον ίδιο είχαν άλλα σχέδια…
«Δυστυχώς η τρόικα, το Εurogroup, οι Θεσμοί δεν ήθελαν συμφωνία πριν εξαντληθούν όλα τα αποθέματα του ελληνικού δημοσίου έτσι ώστε η κυβέρνησή μας να ταπεινωθεί, να οδηγηθεί σε μια πολύ κακή συμφωνία, που πραξικοπηματικά θα μπορούσε να επιβληθεί, όπως και έγινε».
Στην καίρια παρέμβαση εάν αυτή η «κίνηση στρατηγικής» των δανειστών δεν είχε εκτιμηθεί και προβλεφθεί από την Ελλάδα που ίσως έπρεπε νωρίτερα να σταματήσει να αποπληρώνει δανειακές υποχρεώσεις προκειμένου να μην εξαντληθούν τα αποθέματα, ο κ. Βαρουφάκης απαντά ότι «δεν είναι η στιγμή να αποτιμήσουμε τις στρατηγικές κινήσεις που κάναμε μεταξύ Ιανουαρίου-Ιουνίου. Θα έρθει η στιγμή. Τώρα ζούμε μια στιγμή μάχης. Η κυβέρνηση, ο Αλέξης Τσίπρας, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος δίνουν μάχη. Την ώρα της μάχης δεν κάνεις αποτίμηση. Αυτή θα την κάνουμε όταν θα έχουμε το βαθμό ελευθερίας και την πολυτέλεια για να το κάνουμε σωστά».
«Να στηριχθεί η κυβέρνηση»
«Αυτό όμως που έχει σημασία τώρα και πρέπει να γίνει, επισήμανε ο κ. Βαρουφάκης, «είναι η κυβέρνησή μας να υποστηριχθεί όσο γίνεται περισσότερο από όλους τους Έλληνες πατριώτες, τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, από όλους όσους θέλουν να δουν την Ελλάδα να πηγαίνει μπροστά».
Κατηγορηματικός ότι στο πλαίσιο της συμφωνίας της 12ης Ιουλίου δεν ανοίγει «καμία προοπτική» για την αντιμετώπιση του υψηλού ελληνικού χρέους και τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς του, εμφανίστηκε ο κ. Βαρουφάκης. «Απολύτως καμία και αυτό το ξέρουν όλοι, και ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών».
«Αυτό που πρέπει να κάνει η ελληνική κυβέρνηση είναι να δημιουργήσει προοπτικές βιωσιμότητας, μεταλλάσσοντας, μέσω των διαπραγματεύσεων, ένα πρόγραμμα το οποίο είναι αδιέξοδο, σε πρόγραμμα που να μην είναι. Το μεγάλο ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι κατά πόσο υπάρχει βούληση μεταξύ των δανειστών για να δημιουργήσουν τις συνθήκες ενός βιώσιμου προγράμματος. Ξέρουμε ο κ. Σόιμπλε δεν έχει τέτοια βούληση. Γνωρίζουμε ότι το ΔΝΤ δεν θέλει να συμμετέχει όσο η Γερμανία και άλλες δυνάμεις στην Ευρώπη αρνούνται την αναγκαία αναδόμηση του ελληνικού χρέους. Η Κομισιόν ξέρουμε ότι έχει καλές προθέσεις, αλλά δεν έχει την εξουσία για να τις μετατρέψει σε πράξη και η ελληνική κυβέρνηση τελικά είναι η μόνη πηγή εξορθολογισμού, που μπορεί να μετατρέψει ένα αδιέξοδο πρόγραμμα σε πρόγραμμα που μπορεί να έχει προοπτικές».
Με βάση τα όσα περιγράφετε, τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις, πώς μπορεί να το κάνει αυτό;
«Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος γνωρίζει πάρα πολύ καλά τη πρέπει να γίνει έτσι ώστε το πρόγραμμα να είναι βιώσιμο. Ξέρει τι πρέπει να γίνει σε ότι αφορά την αναδόμηση χρέους, τη δημιουργία πραγματικής αναπτυξιακής τράπεζας αντί για αυτό το turbo ΤΑΙΠΕΔ που προσπαθούν να φτιάξουν, τι πρέπει να γίνει με τα κόκκινα δάνεια και τη δημιουργία μιας bad bank, η οποία με κρατική διαμεσολάβηση και όχι τραπεζοκεντρικά θα αντιμετωπίζει την λαίλαπα των κόκκινων δανείων. Γνωρίζει πάρα πολύ καλά τι πρέπει να γίνει στο φορολογικό.»
»Αυτό που προσπαθεί η κυβέρνηση είναι όλη αυτή τη γνώση που έχει συσσωρεύσει τους έξι μήνες να την εμφυσήσει σε μια συμφωνία με τους δανειστές, έργο που δεν είναι καθόλου εύκολο, αλλά δεν έχουμε άλλη επιλογή. Είμαστε στην ευρωζώνη, θέλουμε να παραμείνουμε, θα παραμείνουμε, αλλά ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό βιώσιμα είναι να καταφέρουμε να περάσουμε αυτή τη γνώση μέσα στη συμφωνία».
Σε ερώτηση αν αναθεωρεί λοιπόν τη θέση που είχε εκφράσει στην El Pais ότι αν εκείνος ήταν πρωθυπουργός θα πατούσε το κουμπί του plan B και αν αυτό το κουμπί είναι ακόμη ενεργό, ο κ. Βαρουφάκης απαντά: «Αναφερόμουν στη δεδομένη στιγμή που ήλθε και παρήλθε. Δεν αναθεωρώ την άποψη μου αυτή, εξακολουθώ να πιστεύω ότι έπρεπε να έχουμε πράξει διαφορετικά, αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία. Έτσι λειτουργούμε στην Αριστερά συλλογικά. Ήταν μειοψηφική η άποψη μου και επικράτησε μια άλλη άποψη.»
» Τώρα όμως βρισκόμαστε σε άλλη φάση. Έχουμε προχωρήσει από αυτό το σημείο, όχι αναγκαστικά προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά βρισκόμαστε εδώ που βρισκόμαστε. Και αυτό που έχει σημασία για τις επόμενες εβδομάδες είναι η ελληνική κυβέρνηση να ενδυναμωθεί, ώστε να καταφέρει μέσω της διαπραγμάτευσης να “επιβάλει” όρους λογικής και μιας μεθόδου που να μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες και ελπίδες για τη βιωσιμότητα της ελληνικής οικονομίας».
Θα ψηφίσει τη συμφωνία;
«Επί έξι χρόνια καταφέρομαι εναντίον συμφωνιών που ουσιαστικά επιμηκύνουν την κρίση, την προεκτείνουν στο μέλλον, την ώρα που προσποιούνται ότι την έλυσαν. Τέτοιου είδους συμφωνία δεν πρόκειται να ψηφίσω. Δεν νομίζω οτι κανένας από τον ΣΥΡΙΖΑ θέλει τέτοια συμφωνία. Θα μου επιτρέψετε να περιμένω μέχρι να έρθει η συμφωνία στη Βουλή. Να δούμε υπάρχει συμφωνία σε ότι αφορά το τριετές χρηματοδοτικό πρόγραμμα, υπάρχει συμφωνία σε ότι αφορά την αναδιαπραγμάτευση του χρέους, υπάρχει συμφωνία για τα κόκκινα δάνεια; Αυτά τα ερωτήματα θα απαντηθούν μόνο όταν η συμφωνία έρθει στα χέρια μας» τονίζει ο κ Βαρουφάκης, παραπέμποντας την απάντησή του για το τι τελικά θα πράξει σε εκείνη την στιγμή.